سازه‌های تأثیر‌گذار بر زیان‌دهی تعاونی‌های روستایی (مورد مطالعه: تعاونی روستایی امیرکبیر در استان فارس)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری ترویج کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشجوی دکتری ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان

چکیده

درکشور ما شرکت ‌هایتعاونی روستاییجهت بهبود کیفیتزندگیمردم روستا،  افزایشکار، تولید ووضعیتاجتماعی آن ‌ها ایجاد شده،ولیبررسیوضعیتتعاونی‌هادرسطحکشورواستان فارسحاکیاز عدم موفقیتبرخی از آن‌ هادر دستیابی به این هدف است. هدف این پژوهش بررسی سازه ‌های تأثیر‌گذار بر زیان‌دهی تعاونی‌ های روستایی بوده که به صورت آمیخته تبیینی انجام شده است. جامعه مورد بررسی در مرحله کمی این مطالعه، کلیه اعضای تعاونی روستایی امیرکبیر استان فارس (1300 نفر) بودند. تعداد 297 نفر از اعضا با استفاده از روش نمونه‌ گیری تصادفی انتخاب شدند. همچنین، در بخش کیفی با 25 نفر از اعضا تعاونیمصاحبهعمیق انجام شد. ابزار مورد استفاده برای جمع ‌آوری داده‌ های کمی، پرسشنامه بود که روایی صوری آن توسط پانلی از صاحب‌نظران تأیید و برای بررسی پایایی آن نیز آزمون راهنما اجرا شد که آلفای کرونباخ آن بین 0/86ـ0/72 بدست آمد. یافته‌های بخش مطالعه کمی نشان داد که هشت متغیر مسئولیت‌پذیری هیأت مدیره، عملکرد اداره تعاون، آموزش اعضا، خشکسالی، مشارکت اجتماعی، آگاهی از اصول تعاونی، رضایت از هیأت مدیره و اعتماد اجتماعی در مجموع قادرند 61 درصد از تغییرات در متغیر وابسته (زیان‌دهی تعاونی) را پیش ‌بینی کنند. در بخش مطالعه کیفی نیز مشخص شد که هفت عامل محیطی، اقتصادی، اجتماعی، سرمایه انسانی، مدیریتی، حمایتی و آموزشی بر زیان‌دهی تعاونی ‌های روستایی مؤثر بودند. با مقایسه نتایج بدست آمده از بخش کمی و کیفی مشخص شد که برخی عوامل نظیر نا‌رضایتی از عملکرد اداره تعاون، آموزش اعضا، خشکسالی، اعتماد و ضعف مدیریت تعاونی، در هر دو روش جزء عوامل مؤثر بر زیان‌دهی تعاونی‌ها بودند. در نهایت، پیشنهاد می‌ شود بین تعاونی‌ های موفق و زیان‌ده تعامل ایجاد شود تا از تجربیات یکدیگر به صورت بهینه استفاده نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors Affecting Rural Cooperatives Losses (A Case Study: Amirkabir Rural Cooperative in Fars Province)

نویسندگان [English]

  • Pouria Ataei 1
  • Nasim Izadi 2
1 Ph.D Student of agricultural extension Tarbiat Modares University
2 Ph.D Student of agricultural extension and education Bu-Ali Sina University
چکیده [English]

In our country, rural cooperatives were established in order to improve the quality of villagers’ life and raising employment production and their social status. But, Evaluation of cooperatives in our country and in Fars province revealed that some of them couldn't achieve this goal. The purpose of this study was to investigate affecting factors on rural cooperative losses which was done as combined explanatory. The population of this study was all members of Amirkabir rural cooperative (1300 members). 297 members were selected by using random sampling. Also, in qualitative part 25 members of the cooperative were extensively interviewed. Questionnaires were used to collect quantitative data the questionnaire validity was confirmed by a panel of experts and a pilot test was performed to evaluate its reliability the Cronbach's alpha was between 0.72-0.86. Quantitative results revealed that eight variables: responsiveness of cooperative executive board, cooperatives department operation system, education of members, drought, members social participation members, members awareness of cooperative principles, members satisfaction from cooperative executive board and over all  social confidence, could explain 80 percent of changes in dependent variable (cooperative losses). Qualitative findings also revealed that seven factors: environmental, economic, social, human capital, management, support and training were affecting factors on success of rural cooperative. Comparison of the results of the quantitative and qualitative study show that in both methods some factors were affecting the losses of cooperative such as dissatisfaction with the performance of cooperative administration, training of members, drought, trust and deficiency in management. Finally, a connection between successful and unsuccessful cooperativesis suggested in order to exchange information and discuss their experiences. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • rural cooperative
  • Cooperative Losses
  • Pathology of Cooperative
  • Amirkabir Cooperative

مراجع

آجیلی، ع. (1385). بررسی مسائل و مشکلات تعاونی‌های زنان و ارائه راه‌های ارتقاء کمی و کیفی آنها، وزارت تعاون، اداره کل تعاون استان خوزستان.
احمدوند، م.، و شریف­زاده، م. (1388). امکان­پذیری تشکیل انجمن­های آب­بران: مورد مطالعه دشت کوار استان فارس. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی، جلد 5، شماره2، صص14ـ1.
اسکندری تربقان، م. ر. (1379). نقش تعاونی‌ها در توسعه اقتصادی و اجتماعی. فصلنامهتعاون، شماره 104، صص9-6.
تقوی، ن. (1383).بررسیعواملمؤثربرموفقیتتعاونی‌هایتولید. انتشارات سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان آذربایجان شرقی.
بابا‌زاده، ع. (1386). بررسی امکان تشکیل و توسعه شرکت‌های تعاونی بازاریابی محصولات کشاورزی در استان آذربایجان شرقی، فصلنامه تعاون،  شماره 189 و 190، صص 18-7.
حسینی مهر، ک. (1370). نظری بر مسایل و مشکلات عمده تعاونی‌های کشور. فصلنامه تعاون، جلد 12، صص 8-6.
خفایی، ب. (1388). عوامل مؤثر بر عدم موفقیت شرکت‌های تعاونی بخش کشاورزی در شهرستان‌های بوشهر و دشتستان. فصلنامه تعاون،  جلد20، شماره 212، صص200-183.
خوشفر، غ. (1379). مسایل و مشکلات تعاونی‌های فرش دستباف در استان مازندران. فصلنامه تعاون، شماره 106، صص62-57.
دیزاونی، م. ث.، انصاری، ح.، و ازکیا، م. (1389). بررسی میزان رضایت اعضا از عملکرد اقتصادی و اجتماعی تعاونی‌های روستایی، مطالعه موردی تعاونی‌های روستایی شهرستان مشهد. تعاون، جلد 21، شماره2،صص 89-63.
طاهرخانی، م.، و قرنی آرانی، ب. (1384). مطالعه عوامل مؤثر بر گرایش روستاییان به تشکیل تعاونی­های روستایی، مطالعه موردی: دهستان قنوات قم. تحقیقات جغرافیایی، شماره 78، صص101-81.
عباسی، ر.، رسول زاده، ب.، و عباسی، پ. (1388). عوامل مؤثر بر موفقیت و عدم موفقیت تعاونی‌های تولیدی استان اردبیل. فصلنامه تعاون، جلد 20، شماره 210 و 211، صص90-71.
عباسی، م. (1389). باور تعاون. انتشارات مؤسسه توسعه روستایی ایران.
کوهی، ک. (1385). بررسی آسیب­شناسی توسعه تعاونی­ها در سطح استان آذربایجان شرقی. انتشارات اداره کل تعاون استان آذربایجان شرقی.
معاونت تحقیقات، آموزش و ترویج استان تهران. (1383). پیشرفتوتوسعهتعاونی‌ها. انتشارات پایگان، تهران.
منفرد، ن. (1390). تعیین­کننده­های مشارکت کشاورزان در تعاونی­های تولید: مورد مطالعه استان بوشهر. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 7، شماره1، صص 25ـ17.
مهران­فر، ص. (1378). بررسی مشکلات تعاونی‌های خود­اشتغالی بانوان استان یزد، و ارایه راهکارهای مناسب. طرح تحقیقاتی اداره کل تعاون استان یزد.
نوروزی بیجندی، ع. (1384). آسیب­ شناسی علل توقف فعالیت برخی از تعاونی‌ها. تعاون، شماره 171، صص 65-54.
 
Alizadeh, M. (2011). An analysis of agricultural producers' cooperatives. 1st International Conference on Cooperative Social, Economic and Cultural Capabilities. Iran, Kish Island.
Bhuyan, S. (2000). Grower and manager issues in fruit and vegetable cooperatives. Annual Meeting, Available at: <ww.ageconnn.kus.edu/accc/ncr/194>.
Bruynis, C., Hahn, D. E., and Taylor, W. J. (1997). Critical success factors for emerging agricultural marketing cooperatives. American Cooperation, 50-54. An annual publication of the National Council of Farmer Cooperatives (NCFC).
Carlo, R., Weatherspoonb, D., Petersonb, C., and Sabbatinia, M. (2000). Effects of managers’ power on capital structure: A study of Italian agricultural cooperatives, International Food and Agribusiness Management Review, 3, 27-39.
Dowlati, N., and Naderi Mehdiei, K. (2011). Factors affecting the stagnation of rural cooperative societies (case study: Hamedan province). 1st International Conference on Cooperative Social, Economic and Cultural Capabilities. Iran, Kish Island.
Hasheminejad, A., Choromzadeh, M., and Khosravipour, B. (2011). Pathology of Agricultural Producers’ Cooperatives in Iran. 1st International Conference on Cooperative Social, Economic and Cultural Capabilities. Iran, Kish Island.
Holloway, G., Nicholson, C., Delgado, C., Staal, S., and Ehui, S. (2000). Transaction costs, cooperatives and milk-market development In the East-African Highlands. Agricultural Economics, 23(3), 279-288.
Krejcie, R. V., and Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
Linsy, M., and Settle, C. (2003). Bargaining outcomes in rural electric cooperative all-power requirements contract negotiations in a deregulated retail market. The Electricity Journal, 16(2), 38-53.
Marshall, A., Hine, S., Daisted, N., and Lybecker, D. (2001). Rural supply cooperative, capital budgeting decision case: Feasibility study of auxiliary enterprises for A rural supply cooperative. International Food and Agribusiness Management Review, 4, 197-204.
Mennatizadeh, M., karami, G. H., and Gheysari, H. (2011). Pathology of Agricultural Producer's Cooperatives: A Case Study of Gharabagh District-Shiraz.1st International Conference on Cooperative Social, Economic and Cultural Capabilities. Iran, Kish Island.
Mohammadi Torkashvand, A., Badragheh, A., Allahyari, M. S., Samari, D., and Solouki, M. (2011). Factors affecting failure of fishery cooperatives In Guilan Province. 1st International Conference on Cooperative Social, Economic and Cultural Capabilities. Iran, Kish Island.
Owango, M., Staal, S. J., Kenyanjui, M., Lukuyu, B., Njubi, D., and Thorp, W. (1998). Dairy cooperatives and policy reform in Kenya: Effects of livestock service and milk market liberalization. Food Policy, 23(2), 173-185.
Rabiee, M., and Yaghoubi, J. (2011). A study on the causes of non-sustainability and non-development of agricultural producers’ cooperatives. 1st International Conference on Cooperative Social, Economic and Cultural Capabilities. Iran, Kish Island.
Sriram, M. S. (2000). Financial cooperatives in Quebec, Canada: A study of the desjardins movement. Journal of Rural Development, 19(2), 161-183.
Wan, G. H., Zhou, Z. Y., and Dillon, J L. (1998).On the reform of rural supply and marketing cooperatives in China. Agricultural Economics, 2(1), 73-88.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار