تحلیل موانع اثربخشی دوره‌های ترویج کشاورزی در استان کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

2 دانشجوی دکتری گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران.

چکیده

این پژوهش، بر مبنای تحلیل موانع دوره‌های ترویجی برگزارشده در استان کرمانشاه به اجرا درآمد. پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق از نوع اکتشافی بود. جامعه آماری این مطالعه مشتمل بر کشاورزان استان کرمانشاه بودند که در دوره ­های ترویجی سازمان جهاد کشاورزی شرکت داشتند.­ ابزار گردآوری داده ­ها،پرسشنامه محقق ساخته بوده که روایی محتوایی آن توسط تعدادی ازمتخصصین درحوزه ترویج و آموزش کشاورزی و توسعه روستایی و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به مقدار بالاتر از 0/85 مورد تائید قرار گرفت. برای شناسایی و تلخیص موانع اثربخشی دوره‌های ترویجی از تحلیل عاملی اکتشافی در محیط نرم‌افزار IBMSPSS نسخه 21 استفاده شد و برای تائید موانع استخراج‌شده، از تحلیل عاملی تأییدی در محیط LISREL. نسخه 8/5 بهره گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که موانع اثربخشی دوره‌های ترویجی در استان کرمانشاه را می‌توان در پنج عامل کلی خلاصه نمود که در مجموع حدود 70 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمودند. "عدم تناسب محتوی دوره‌ها با زمان و نیاز کشاورزان" به‌عنوان مهم‌ترین مانع اثربخشی در نظر گرفته شدند. افزون بر این، "فقدان نگرش مثبت مروجان و کشاورزان"، "عدم مشارکت کشاورزان در برنامه‌ریزی دوره‌های ترویجی"، "به‌روز نبودن و حرفه‌ای نبودن آموزشگران" و " ضعف مدیریت و کنترل کیفیت دوره‌های ترویجی"به ترتیب به‌عنوان سایر موانع مهم اثربخشی دوره‌های ترویجی شناخته شدند. با توجه به نتایج پیشنهاد می‌شود در کیفیت محتوای دوره‌های ترویجی مورد ارزیابی سالیانه قرار گرفته و در راستای تناسب بیشتر با نیاز کشاورزان، از مشارکت آن‌ها در تدوین برنامه‌های استفاده شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Barriers to Effectiveness of Agricultural Extension Courses in Kermanshah Province

نویسندگان [English]

  • Y Mohammadi 1
  • F Avatefi Akmal 2
1 Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
2 Ph.D Student of Agricultural Development, Department of Agricultural Extension and Education, Faculty of Agriculture, Bu-Ali Sina University, Hamedan, Iran.
چکیده [English]

This study was conducted with the aim of analyzing the barriers of extension courses held in Kermanshah province. The research was an applied and exploratory study in terms of typology of research methodologies. The statistical population of this study included farmers of Kermanshah province participating in the extension courses of Agricultural Jihad Organization. Data collection tool was a researcher-made questionnaire whose content validity was confirmed by a number of agricultural extension and education and rural development experts and its reliability was confirmed by Cronbach's alpha coefficient (all alpha coefficients were greater than 0.85). In order to identify and summarize the barriers of effectiveness of extension courses, exploratory factor analysis was performed through IBMSPSS21. Furthermore, a confirmatory factor analysis using LISREL8.5 was used to confirm the extracted barriers. The results showed that the barriers to the effectiveness of extension courses in Kermanshah province can be summarized in five general factors explaining about 70% of the changes in the dependent variable. "Inconsistency of courses' content with farmers' time and needs" was recognized as the most important obstacle of the effectiveness of courses and "lack of positive attitude towards extension agents and farmers", "lack of farmers' participation in planning extension courses", "employing out of date and unprofessional trainers", and "weak management and quality control of extension courses" were characterized as the other important barriers to the effectiveness of extension courses, respectively. According to the results, it is recommended that the quality of the content of extension courses’ be reevaluated and promoted annually. Hence, their participation in planning process of extension courses should be more seriously considered in order to be more consistent with the needs of farmers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Barriers
  • Effectiveness
  • Agricultural extension courses
  • Kermanshah province

مراجع

براتی، ع.، رمضانی، م.، مظفر امینی، ا.، و علی بیگی، ا. (1393). نگرش و گرایش کشاورزان استان اصفهان نسبت به شرکت در دوره‌های آموزشی و ترویجی کشاورزی بر پایه مدل فیش باین- آیزن. فصل‌نامهپژوهشمدیریتآموزشکشاورزی، شماره 63، صص 73-63.
حاجی‌میررحیمی، د. (1395). بررسی سطح رضایت روستاییان دامدار از فعالیت‌های آموزشی- ترویجی سازمان جهاد کشاورزی استان قم. مجلهتحقیقاتاقتصادوتوسعهکشاورزیایران، دوره 27-2، شماره 1، صص 45-2.
دین پناه، غ. ر.، میردامادی، س. م.، و علوی، س. و. (1388).  مدرسه مزرعه کشاورز (FFS) رهیافتی نوین در ترویج کشاورزی. نشر آموزش کشاورزی. نوبت اول. 77ص.
سلوکی، م.، و چیذری، م. (1390). بررسی اثربخشی فعالیت‌های آموزشی- ترویجی در ارتقاء سطح دانش اعضای تعاونی‌های تولیدی کشاورزی استان سمنان. پژوهش‌هایترویجوآموزشکشاورزی، سال 4، شماره 1، صص 14-1.
سوری، س.، صدیقی، ح.، و پزشکی‌راد، غ. ر.(۱۳۸۸). شناسایی مشکلات و محدودیت‌های فعالیت‌های آموزشی- ترویجی از دیدگاه مروجان و کارشناسان ترویج کشاورزی استان قم. سومین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی، مشهد، 11 اسفند، صص 17-1.
عزیزی‌خالخیلی، ط.، کریمی‌گوغری، ح.، و اکبرپور، م. (1395). انگیزه‌ی کشاورزان برای شرکت در برنامه‌های آموزشی مرکزهای جهاد کشاورزی. فصل‌نامهپژوهشمدیریتآموزشکشاورزی، شماره 39، صص 66-54.
علیزاده، ن.، علیپور، ح.، میرترابی، م.، موذن، ز. (1397). مؤلفه‌های تاثیرگذار بر تحول نظام ترویج کشاورزی ایران. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 49، شماره 2، صص 345-331.
 
مؤمنی هلالی، ه.، عباسی، ع.، و علیلو، ج. (1396). ارزیابی اثربخشی طرح همگام با کشاورز شالیکاران آمل. پژوهش مدیریت آموزش کشاورزی، دوره 9، شماره 42، صص41-27.
نظرزاده زارع، م.، درانی، ک.، غلامعلی لواسانی، م. (1390). بررسی موانع و مشکلات دوره­های آموزشی ترویج کشاورزی از دیدگاه کشاورزان شرکت‌کننده در دوره­های ترویج شهرستان دزفول. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، سال 7، دوره 2، صص 13-1.
یزدان‌پناه، م.، و رحیمی فیض‌آباد، ف. (1398). دلایل عدم موفقیت ترویج کشاورزی با استفاده از تئوری بنیانی (مورد مطالعه: جهاد کشاورزی استان لرستان). تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 50، شماره3، صص 575-549.
 
Ali, A. E. M., Hamad, M. A. A., Abdallh, M. A. A., and Elagab, M. A. M. (2020). The role of extension officers in delivering agricultural services to the small-scale farmers, Gezira State, Sudan. American International Journal of Agricultural Studies, 3(1), 51-65.
Altalb, A. A. T., and Filipek, T. (2016). The knowledge level of farmers toward agricultural extension nlublin province- poland. International Journal of Agricultural Extension and Rural Development studies, 3(1), 21-29.
Anderson, J. (2007). Agricultural advisory services. A background paper for WDR. Washington, DC: World Bank.
Cidro, A. D., and Radhakrishna, R. (2007). Extension, technology, and client constrains in Hybrid rice technology as perceived by farmers and extension agents in the Philippines. Paper presented at the AIAEE’ 23th annual conference of Internationalizing with Cultural Leadership, May 20-24th, Montana, USA.
 
Eicher, C. K .(2007). Agricultural extension in africa and Asia. Department of Agricultural Economics Michigan State University East Lansing, Michigan 48824. Staff Paper 2007-05.
Fabusoro, E., Awotunde, J. A., Sodiya, C. I., and Alarima, C. I. (2008). Status of job motivation and job performance of field level extension agents in Ogun State: Implications for agricultural development. Journal of Agricultural Education and Extension, 14(2),139152.
Martineau, T., Lehman, U., Matwa, P., Kathyola, J., and Storey, K. (2006). Factors affecting retention of different groups of rural health workers in Malawi and Eastern Cape Province, South Africa. Liverpool: Liverpool School of Tropical Medicine.
Mutimba, J. K. (2014). Reflections on agricultural extension and extension policy in Africa. South African Journal of Agricultural Extension, 42(1), 15-26.
Rivera, W. (2000). Confronting global market: Public sector agricultural extension reconsidered. Journal of Extension Systems, 16(4), 33-54.
Srisopaporn, S., Jourdain, D., Perret, S. R., and Shivakoti, G. (2015). Adoption and continued participation in a public Good Agricultural Practices program: The case of rice farmers in the central plains of Thailand. Technological Forecasting & Social Change, 96(2015), 242-253.
Thanh, N. C, and Singh, B. (2007). Problems faced by extension personnel some comparisons between Vietnam and India. Journal of Omonrice, 15, 173-164.
 
 
علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
دوره 17، ویژه نامه
خرداد 1400
صفحه 27-38

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار