سنجش نگرش کشاورزان شهرستان اسدآباد نسبت به کشاورزی پایدار و ارتباط آن با میزان مصرف نهاده‌های شیمیایی توسط آن‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار ترویج وآموزش کشاورزی دانشگاه زنجان

2 دانش‏ آموخته کارشناسی ارشد توسعه روستایی دانشگاه زنجان

3 مدرس دانشگاه پیام‏ نور مرکز خمین

چکیده

گرچه استفاده از نهاده‌های شیمیایی از قبیل سموم و کود در کشاورزی باعث افزایش تولید و بهره‌وری گردیده است ولی در عین حال پیامد‌های منفی زیادی روی زمین‌های زراعی، ایمنی و کیفیت محصولات، سلامتی مصرف‌کنندگان، محیط زیست و غیره داشته است. لذا تشویق کشاورزان به استفاده متناسب از این نهاده‌ها به عنوان یکی از شاخص‌های پایداری نیازمند بررسی وضعیت موجود و نیز عوامل مرتبط با رفتارهای آنان می‌باشد. این تحقیق توصیفی- همبستگی نیز با هدف سنجش نگرش کشاورزان شهرستان اسدآباد به کشاورزی پایدار و ارتباط نگرش آن‌ ها با میزان مصرف نهاده‌های شیمیایی در سال 1390 اجرا شد. با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی و با استفاده از فرمول کوکران 294 نفر از کشاورزان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. روایی ابزار تحقیق با استفاده از نظرات متخصصان موضوعی در این زمینه تأیید و پایایی آن نیز از طریق آزمون مقدماتی و محاسبه آلفای کرونباخ برابر با 0/85 برای شاخص ترکیبی سنجش نگرش بدست آمد. نتایج نشان داد که 78/2 درصد روستاییان نگرش مثبتی به کشاورزی پایدار داشتند. بین نگرش کشاورزان به کشاورزی پایدار و میزان مصرف نهاده‌های شیمیایی رابطه منفی و معنی‌داری وجود داشت. همچنین بین نگرش کشاورزان به کشاورزی پایدار با میزان استفاده از منابع اطلاعاتی رابطه مثبت و معنی‌داری حاصل شد. 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Study of Farmers’ Attitude towards Sustainable Agriculture and Its Relation with Their Chemical Input Use in Asadabad Township

نویسندگان [English]

  • Ali Shams 1
  • Elham Vedadi 2
  • Zeinab Ahmadi 3
1 Assistant Professors of Agricultural Extension & Education, University of Zanjan, Iran
2 , M.Sc. Graduate of Rural Development, University of Zanjan, Iran
3 Lecturer, Payame Noor University of Khomein Center, Iran
چکیده [English]

Use of chemical inputs such as pesticides and fertilizers have increased agricultural production and productivity. However, negative externalities from such use e.g. damage to agricultural land, safety and quality of food, human health and environmental health etc. have increased too. Encouraging farmers to reduce the use of these inputs as a sustainability index requires investigating the current situation of farmers and related factors with their behavior. The purpose of this descriptive- correlation study was to investigate farmers' attitude towards sustainable agriculture and its relation with their using rate of chemical inputs use in Asadabad Township. Statistical population consisted of all farmers in Asadabad Township in 2011 of which a sample of 294 were randomly selected and it was randomized stratified sampling method based on Cochran's formula. The research is done by a researcher-constructed questionnaire. The validity of the questionnaire was verified by a panel of experts in related field. To check its reliability, a Chronbach's Alpha coefficient was computed which was 0.85. Results indicated that 78.2 % of respondents had positive attitude toward sustainable agriculture. In addition, there was negative and significant correlation between farmers' using rate of chemical inputs with their attitude toward sustainable agriculture. Correlation between their use of available related knowledge and sustainable agriculture was positively meaningful.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sustainable agriculture
  • Farmers' Attitude
  • Chemical Inputs
  • Asadabad Township

مراجع

باغبانی، ا.، محمدزاده، س.، و عمانی، ا.(1390). بررسی نگرش کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان نسبت به کشاورزی پایدار.اولین کنگره ملی علوم و فناوری­های نوین کشاورزی، زنجان، شهریور 1390.
باقری، ا.، و شاه‌پسند، م.ر. (1389). بررسی نگرش کشاورزان سیب زمینی کار دشت اردبیل نسبت به عملیات کشاورزی پایدار. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، جلد 2،شماره2، صص 242-231.
بیگدلی، ا.، و صدیقی، ح. (1389). بررسی رفتار پذیرش روش­های کشاورزی پایدار توسط مددکاران ترویجی استان قزوین. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، جلد 3،شماره 2،صص 412- 405.
حیاتی، ب.ا.، مومنی چلکی، د.، ظریفیان، ش.، و جلالیان، م. (1389). نگرش کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی نسبت به مفاهیم کشاورزی پایدار و عوامل مؤثر بر آن. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران،جلد1،صص 74-72.
رضایی، ر.، صفا، ل.، و نقی پور، ت. (1390). بررسی نگرش برنجکاران شهرستان طارم نسبت به کشاورزی پایدار (مطالعه موردی: روستای جزلاندشت). اولین کنگره ملی علوم و فناوری­های نوین کشاورزی، زنجان، شهریور 1390.
رضائی‏مقدم،ک.، وکرمی، ع. (1385).ترویج کشاورزی، فقر وکشاورزی پایدار: کاربرد تحلیل مسیر(Path Analysis). مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد1، شماره2، صص 72-55.   
سلیمانی، ا. (1389). بررسی عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان شهرستان جیرفت نسبت به کشاورزی پایدار(مطالعه موردی تولید کنندگان ذرت)، اولین همایش ملی کشاورزی پایدار و تولید محصول سالم، اصفهان، آبان 1389.
سلیمانی، س.، میردامادی، م.، و حسینی، ح.(1388). بررسی عوامل تأثیرگذار بر نگرش کشاورزی پایدار مهندسین ناظر طرح محوری گندم استان فارس. مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، جلد 68،شماره 17،  صص 55-37.
شمس، ع.، دهقانی، ا.، و هوشمندان مقدم فرد، ز. (1390). نگرش باغداران شهرستان ماهنشان نسبت به کشاورزی پایدار. اولین کنگره ملی علوم و فناوری‏های نوین کشاورزی، زنجان، شهریور 1390.
شمس، ‌ع.، کتابی، ا.، رخشانی،‌ م.، و اسدالهی، م. (1391). بررسی نگرش روستاییان شهرستان تکاب  در خصوص کشاورزی پایدار و ارتباط آن با منابع اطلاعاتی، ‌اولین کنفرانس ملی راهکارهای دستیابی به توسعه پایدار، وزارت کشور، تهران.
علی‏بیگی، ا.، دره­زرشکی، م.، و خاکی،م. (1390). نگرش کشاورزان نسبت به آموزه‌های نوین کشاورزی: مطالعه شهرستان‌های مهریز و خاتم.مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، جلد 2، شماره 4، صص 577-567.
عمانی، ا.، و چیذری، م. (1385). تحلیل پایداری نظام زراعی گندمکاران(مطالعه­ای در استان خوزستان). مجله علوم کشاورزی ایران، جلد 2، صص266-275.
عموئی، ع.، اصـغرنیا، ح.، و خـدادادی، ع. (1388). بررسی کیفیت کود کمپوسـت تولیـدی از پسـماندهای روســتایی در شهرســتان بابــل. مجلــه دانشــگاه علــوم پزشــکی مازندران، جلد 74، صص 61-55.
عنایتی‌راد، م.، آجیلی، ع.، رضایی‌مقدم، ک.، و بیژنی، م. (1388). عوامل مؤثر بر دانش کشاورزان ذرت کار در زمینه کشاورزی پایدار در منطقه شمال غرب خوزستان. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران،جلد 5، صص 68-59.
قدیمی، ع.، شعبانعلی‌فمی، ح.، و اسدی، ع. (1391). بررسی عوامل مؤثر بر نگرش کشاورزان نسبت به کشاورزی ارگانیک: شهرستان فریدن. مجله پژوهش‌هاى ترویج و آموزش کشاورزى، شماره5، شماره4 جلد 4، صص80-69.
کلانتری، خ. (1391). مدل‌های کمی در برنامه‌ریزی (منطقه‌ای،‌ شهری و روستایی)، تهران: فرهنگ صبا، صص 356.
ملک سعیدی، ح.، آجیلی، ‌ع.، و رضایی مقدم، ک. (1388). عوامل مؤثر بر دانش کارشناسان کشاورزی استان خوزستان. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، جلد 2، شماره 2صص.81-91.
منتی‌زاده، م.، زمانی، غ،. و کرمی، ع. (1393). مدل‌یابی رفتار زیست محیطی زارعان شهرستان شیراز با استفاده از تئوری ارزش- عقیده- هنجار استرن.  مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، سال چهل و پنجم، شماره 4، صص 624-613.
 
Abu samah, B., D’silva, J. L., Mohamed shaffril, H. A., man, N., and Azman A. (2012).  Malaysian contract farmers’ attitude towards sustainable agriculture. Journal of Basic and Applied Scientific Research, 2(9), 9205-9210.
Ahnstrom, J., Hockert, J., Bergea, H.L., Francis, C., Skelton, P., and Hallgren, L. (2009). Farmers and nature conservation: what is known about attitudes, context factors and actions affecting conservation? Renewable Agriculture and Food Systems, 24(1), 38-47.
Bayard, B., and Jolly, C. (2007). Environmental behavior, structure and socio-economic conditions of hillside farmers: A multiple-group structural equation modeling approach, Ecological Economics, 62, 433–440.
Chouichom, S., and Yamao, M. (2010). Comparing opinions and attitudes of organic and non-organic farmers towards organic rice farming system in north-eastern Thailand. Journal of Organic Systems, 5(1), 25-35.
Clarke, E. K., Levy, L. S., Spurgeon, A., and Calvert, L. A. (1997). The problems associated with pesticide use by irrigation workers in Ghana. Occupational Medicine, 47(5), 301–308.
D’silva, J.L., Abu samah, B., Uli, J., and Mohamed Shaffril, H.A.(2011). Towards developing a framework on acceptance of sustainable agriculture among contract farming entrepreneurs. African Journal of Business Management, 5(20), 8110-8116.
Fakoya, E.O., Agbonlahor, M.U., and Dipeolu, A.O. (2007). Attitude of women farmers towards sustainable land management practices in south-western Nigeria. World Journal of Agricultural Sciences, 3(4),536-542.
Ibitayo, O. O. (2006) Egyptian farmers’ attitudes and behaviors regarding agricultural pesticides: implications for pesticide risk communication. Risk Analysis, 26(4), 989-995.
Karami, E., and Mansoorabadi, A. (2008). Sustainable agricultural attitudes and behaviors: A gender analysis of Iranian farmers.Environ Dev Sustain, 10, 883–898.
Koh, D., and Jeyaratnam, J. (1996). Pesticides hazards in developing countries. Science Total Environment, 188, 78–85.
Rajanna, N., Vijayalaxmi, K. G., Lakshminaryan, M. T., and Chandregowda, K. N. (2009). Attitude of paddy farmers towards sustainable farming practices. Mysore Journal of Agricultural Sciences. 43 (3), 522-526.
Rodriguez Baide, J.M. (2005). Barriers to adoption of sustainable agriculture practices in the South: Change agent's perspectives. A thesis submitted to the graduate faculty of Auburn University in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Science.
Sadati, A. S., Shaabanali Fami, H., Asadi, A., and Abolghasem Sadati, S. (2010). Farmer’s attitude on sustainable Agriculture and its determinants: A case study in behbahan county of Iran. Research Journal of Applied Sciences, Engineering and Technology, 2(5), 422-427.
Sudarmadi, S.,  Suzuki, Sh., Kawada, T., Netti, H., Soemantri, S., and Tugaswati, T. (2001). A survey of perception, knowledge, awareness, and attitude in regard to environmental problems in a sample of two different social groups in Jakarta, Indonesia. Environment, Development and Sustainability 3(2), 169–183.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار