ارزشیابی عملکرد شرکت‌های خدمات توسعه کشاورزی استان زنجان با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی(AHP)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشگاه رازی کرمانشاه

2 دانشیار، گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشگاه رازی کرمانشاه

3 ‌‌استاد‌یار، گروه ترویج و توسعه روستایی، دانشگاه رازی کرمانشاه

4 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد توسعه روستایی، دانشگاه زنجان

چکیده

هدف از پژوهش حاضر، ارزشیابی عملکرد شرکت‌های خدمات توسعه کشاورزی استان زنجان در سال زراعی 90-89 می‌باشد. این شرکت‌ها پس از چند سال فعالیت آزمایشی از سال 1386 به طور رسمی کار خود را آغاز نموده و در عرصه کشاورزی کشور شروع به فعالیت نموده‌اند. در این مطالعه با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، که از جمله روش‌های تصمیم‌گیری چند معیاره می‌باشد سعی شده تا معیارهای کمی و کیفی را به روشی نظام‌مند تلفیق نموده و تصمیم‌گیری مناسبی در مورد عملکرد این شرکت‌ها صورت پذیرد. جامعه آماری این تحقیق را در بخش کمی کلیه مدیران عامل شرکت‌های خدمات توسعه کشاورزی استان زنجان (63N=)، به صورت تمام شماری و در بخش کیفی 6 نفر از متخصصان و سیاستگذاران استانی این شرکت‌ها تشکیل دادند. در این مطالعه ابتدا معیارهای ارزیابی این شرکت‌ها از طریق مطالعه کتابخانه‌ای و مصاحبه با متخصصان، گردآوری شده و سپس این معیارها با استفاده از مقایسات زوجی در محیط نرم‌افزار Expert Choice وزن‌دهی شده اند. در پایان اطلاعات گردآوری شده از فعالیت‌های شرکت‌ها (پرسشنامه مدیران عامل شرکت‌ها) وارد نرم‌افزار شده تا شرکت‌ها را رتبه‌بندی نماید. بر اساس نتایج بدست آمده، دو معیار حجم فعالیت در منطقه و ایجاد فضای فیزیکی، بیشترین وزن را به خود اختصاص داده و شرکت‌های دیباخوشه، گستره‌ سپهر و اهورا گستر از شهرستان زنجان بالاترین رتبه‌ها را بدست آورده‌اند. بر اساس نتایج بدست آمده پیشنهاد می‌گردد که معیارهای مهم برای ارزشیابی این شرکت‌ها از سوی سازمان جهادکشاورزی در اختیار شرکت‌ها قرار داده شده و طی یک دوره زمانی از آن‌ها خواسته شود تا فعالیت‌های خود را با توجه به این اهداف ساماندهی نمایند و در پایان سال با توجه به این اهداف مورد ارزشیابی قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of the Performance of Agricultural Development Service Firms (ADSF) in Zanjan Province using AHP

نویسندگان [English]

  • Mohammad Kazem Rahimi 1
  • Kiumars Zarafshani 2
  • Farahnaz Rostami 3
  • Mahmod Nori 4
1
2
3
4
چکیده [English]

This study sought to investigate the performance of Agricultural Development Firms (ADFs) in Zanjan Province during 2010-2011. These firms started their formal operation in 2007 after a few years of pilot testing.  Using Multi Criteria Decision Making (MCDM) approach, this study utilized Analytical Hierarchy Process (AHP) to judge against the quantitative and qualitative performance of ADFs. The population in quantitative part of the study included a census of managers supervising ADFs (N = 63). Moreover, a purposeful sample of six government officials in Zanjan province participated in the qualitative part of the study. Criteria for evaluating the performance of ADFs were obtained using library search and deep interviews with provincial level supervisors. These criteria were assessed using pair-wise comparison and analyzed using Expert Choice Software. Results revealed two main criteria with highest weighted mean: 1) the amount of activities ADFs are engaged, 2) the physical space occupied by ADFs. Results further showed that the following firms possessed the above criteria: 1) Diba Khooshe, 2) Gostare Sepehr, 3) Ahoora Gostar. It is recommended that these criteria handed over to Agricultural Jihad for further evaluating other firms. It is also recommended that ADFs plan their activities based on the above mentioned criteria and that in the future follow their activities based on the performance criteria mentioned in this study.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agricultural Development Firms (ADFs)
  • Analytical Hierarchy Process
  • performance
  • evaluation

مراجع

احمدوند، م و مهدیان بروجنی، م. (1391). ارزیابی عملکرد شرکت­های خدمات مشاوره­ای، فنی و مهندسی کشاورزی موفق در شهرستان بروجن. مجموعه مقالات چهارمین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایران. دانشگاه تهران. قابل دسترس در: http://iaeea.ir   
ﺭﺣﻤﺎﻧﻲ،ص.(۱۳۸۳)؛ ﺗﺎﻣﻠﻲ ﺑﺮ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺑﺨــﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ. ﻣﺠﻠﻪ ﺟﻬﺎﺩ. ﺷﻤﺎﺭﻩ دویست و شصت و یک. ﺳﺎﻝ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﺳﻮﻡ. صص39-36
رحیمی، م.ک؛ زرافشانی، ک؛ نوری، م؛ عباسی‌زاده قنواتی، ص و رستمی، ف. (1391). ارزیابی عملکرد شرکت‌های خدمات مشاوره‌ای فنی و مهندسی کشاورزی استان‌های کرمانشاه و زنجان. مجله پژوهش‌های روستایی؛ سال سوم، شماره چهارم. صص 215-240.
رضوانفر، ا؛ زلالی، ن و سپهریان، ن. (1385). بررسی امکان خصوصی‌سازی فعالیت‌های ترویجی امور دام کشور از دیدگاه متخصصین ترویج. فصلنامه علوم کشاورزی و منابع طبیعی، سال چهاردهم، شماره اول، صص128-119
زرافشانی، ک؛ علی‌بیگی، ا. ح؛ رنجبر، ز و سلیمانی، ع. (1389). سنجش انتظارات کشاورزان از اعضای شرکت­های خدمات مشاوره‌ای فنی و مهندسی کشاورزی. فصلنامه روستا و توسعه، سال چهاردهم، شماره چهارم، صص 67-83. 
سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی جمهوری اسلامی ایران (1388). مهندسی فرآیند تولیدات کشاورزی. طرح تحقیقاتی. تهران: سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی.
قدسی‌پور، س. ح. (1385). فرآیند تحلیل سلسله مراتبی. تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
محبوبی، م. ر و نجدعباسی، م. (1391). عوامل تهدید کننده استقرار و فعالیت شرکت­های خدمات مشاوره­ای، فنی و مهندسی کشاورزی (مورد مطالعه: استان گلستان). مجموعه مقالات چهارمین کنگره علوم ترویج و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی ایران. دانشگاه تهران. قابل دسترس در: http://iaeea.ir  
معاونت ترویج و آموزش سازمان تات. (1387). برنامه عملیاتی استقرار شبکه خدمات مشاوره‌ای، فنی و مهندسی کشاورزی. تهران: انتشارات دفتر خدمات تکنولوژی آموزشی، نشر آموزش کشاورزی.
مهدیان بروجنی، م و احمدوند، م. (1391). تعیین کننده‌های فعالیت شرکت­های خدمات مشاوره‌ای فنی و مهندسی کشاورزی در شهرستان بروجن. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران؛ جلد 8، شماره 1. صص 32-17.
 
Akbari, M. (2007). Challenges and improvement wheat consultant engineers. M.Sc. thesis, the University of Tehran. Faculty of Agricultural Economics and Development. 
Anderson, J.R., and Feder, G.  (2004). Agricultural extension: Good intentions and hard realities. World Bank Research Observer, 19(1): 41-60.
Ariapour, A. (2009). Regional model of sustainable utilization in marginal lands by AHP method. Asian journal of biological sciences, 2(1): 1-5.
Asadi, A; Akbari, M; Fami, H and Alambaigi, A. (2008). Improvement mechanisms of Wheat Consultant Engineers (WCES) Project in Iran. American Journal of Agricultural and Biological Science, 3 (4): 511-516.
Chapman, R., and Tripp, R. (2003). Changing Incentives for Agricultural Extension: A Review of Privatized Extension in Practice. London: AgREN Publications.
Chipeta, S. (2006). Demand Driven Agricultural Advisory Services. Neuchatel: Swiss Center for Agricultural Extension and Rural Development, Neuchatel Group. Available at: www.g-fras.org
Cooper, A. W. and Graham, D.L. (2001). Competencies need to be successful county supervision. Retrieved on 18/3/2010. Available on http://joe. Org/2001 february/rb3.
Eicher, C. K. (2007), Agricultural Extension in Africa and Asia. World Ag Info project, Cornell University, New York.
Grandzol, J. R. (2005). Improving the Faculty Selection Process in Higher Education: A Case for the Analytic Hierarchy Process; Association for Institutional Research, 6(6): 1-13
Karami, E. (2005). Appropriateness of farmer's adoption of irrigation methods: The application of the AHP model. Agricultural Systems 87, Issue 1: 101–119.
Noori poor, M; Shahvali, M and Zarafshani, K. (2008). Integration of Communication Media For Horticultural Sustainability: the Application of Multiple Criteria Decision Making (MCDM). American-Eurasian J. Agric. & Environ. Sci., 3 (1): 137-147.
Rezaei-Moghaddam, K., and Karami, E. (2008). A multiple criteria evaluation of sustainable agricultural development models using AHP. Environ Dev Sustain., 10: 407–426.
Rivera, M. (1997). Contracting For Extension: Review of Emerging Practices. AKIS Good Practice Note, Agricultural Knowledge information System (AKIS) Therapist Group. The World Bank.
Rivera, W. M., Qamar, M. K. and Crowder, L. (2000). Agricultural and rural extension world wide options for institutional reform in the developing countries. Rome: FAO. 
Saaty, T. L. (2008). Relative Measurement and Its Generalization in Decision Making Why Pair wise Comparisons are Central in Mathematics for the Measurement of Intangible Factors The Analytic Hierarchy/Network Process; RACSAM, Rev. R. Acad. Cien. Serie A. Mat. VOL. 102 (2), 2008: 251–318.
Shekara, P. (2001). Private Extension in India: Myth, Realities, Apprehension and Approaches. Hyderabad (India): National Institute of Agricultural Extension Management (MANAGE), Hyderabad, India. Pp: 81-84. Available at: http://www.researchgate.net
 
علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
دوره 10، شماره 2
آذر 1393
صفحه 153-163

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار