عوامل مؤثر بر کیفیت نشر مقاله‌های علمی در علوم کشاورزی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس،

2 دانش‌‌آموخته کارشناسی‌ارشد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

3 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

کیفیت نشر مطالب علمی نقش مهمی در تسهیل تبادل دانش دارد. بر این اساس، امروزه بر آسیب‌شناسی فرآیند نشر و حفظ کیفیت آن تأکید فراوان می‌شود. هدف این مقاله، واکاوی عوامل مؤثر بر کیفیت نشر مقاله‌های علمی در علوم کشاورزی ایران بود. روش تحقیق، توصیفی ـ همبستگی بود و از فن پیمایش برای جمع‌آوری داده‌ها استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش، اعضای هیأت علمی و دانشجویان دکترای کشاورزی دانشگاه‌‌های دولتی ایران بودند (6773=N) که تعداد 363 نفر از آن‌ها با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و روش نمونه‌گیری چند مرحله‌ای (سه مرحله) انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه‌‌ای بود که روایی ظاهری و محتوایی آن توسط پانلی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی و تعدادی از سردبیران مجلات معتبر علمی ـ پژوهشی در حوزه‌‌ی کشاورزی تأیید گردید. همچنین، پایایی دسته گویه‌های مختلف آن، با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ، مورد تأیید قرار گرفت. نتایج تحلیل همبستگی نشان داد که متغیرهای زمینه‌ای نشر (شامل زمینه‌های دانشی، اخلاقی و نگرشی)، رفتار نشر (شامل رفتارهای برنامه‌‌ریزی، تدارکات و تهیه مقدمات، اصلاح و بازنگری و تهیه متن نهایی)، ساختار نشر (شامل ساختارهای فرآیند داوری و چاپ مقاله) با کیفیت نشر علمی، رابطه معنی‌‌داری دارند. در این راستا، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای یاد شده، حدود 60 درصد از تغییرات متغیر کیفیت نشر مقاله‌‌های علمی در علوم کشاورزی را تبیین می‌‌کنند. در پایان، بر اساس یافته‌های پژوهش، برخی پیشنهادهای کاربردی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors Affecting the Publication Quality of Scientific Papers in the Agricultural Sciences in Iran

نویسندگان [English]

  • Masoud Bijani 1
  • Farshad Majidi 2
  • Enayat Abbasi 3
1 Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, College of Agriculture, Tarbiat Modares University (TMU),
2 Former M.Sc. Student Department of Agricultural Extension and Education, College of Agriculture, Tarbiat Modares University (TMU),
3 Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, College of Agriculture, Tarbiat Modares University (TMU)
چکیده [English]

The quality of scientific publication has an important role in facilitating the exchange of knowledge. Therefore, there is a special focus on pathology of publishing process and its quality preservation. The purpose of this study was to investigate factors affecting the publcation quality of scientific papers in the agricultural sciences in Iran. The research method was descriptive-correlational, which was carried out using survey technique. The statistical population consisted of faculty members and Ph.D. students of agriculture in the public universities of Iran (N=6773) that 363 persons of them were selected using Krejcei and Morgan sample size Table and multi-stage sampling method (three stages). The research instrument was a questionnaire which its face and content validity were confirmed by a panel of experts of agricultural extension and education, and a number of chief- editors of research-scientific journals in the agricultural field. The reliability of the scales of the questionnaire was approved with Cronbach's alpha test. The correlation test results showed that the variables of background of publication (including the fields of knowledge, ethics and attitude), behavior of publication (including the behaviors of planning, procurement and preparation, modification and revision and the preparation of final text), the policy structure of publication (including the policy structures of arbitration process and printing paper) have significant correlation with the scientific publication quality. In this regard, results of regression analysis showed that the mentioned variables explained about 60 percent of the variability of publication quality of scientific papers in the agricultural sciences. Finally, based on the findings, some executive recommendations have been provided.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Publication Quality
  • Scientific Papers
  • Agriculture
  • Iran

مراجع

الهیاری، م. ص.، دقیقی، م. ز.، و افتخاری، ه. (1394). تحلیل محتوای مقالات تخصصی علوم ترویج و آموزش کشاورزی در ایران (1392-1388). مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره 11، شماره 1، صص 248ـ229.
ایمانی، ا.، و عابد سعیدی، ژ. (1394). مروری بر انواع تقلب در انجام پژوهش‌های پرستاری و راهکارهای مقابله با آن. پژوهش پرستاری، دوره10، شماره 1، صص 85ـ76.
بیژنی، م.، و فلاح حقیقی، ن. (1384). مقدمه‌ای بر تحلیل و اندازه‌گیری بهره‌وری ترویج کشاورزی. تهران: انتشارات ابتکار دانش.
بیدختی، ح.، و ریاحین، ن. (1393). نقش فرآیندی داوری بر بهبود کیفیت نگارش مقالات منتشر شده در مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، دوره 21، شماره 3، صص 341ـ351.
پاشایی زاد، ح.، فدایی، غ. ر.، حری، ع.، و حسن‌‌آبادی، ح. ر. (1390). بررسی تأثیر استنادی مقاله‌‌های مجلات علمی ـ پژوهشی فارسی زبان ایران. فصلنامه تحقیقات اطلاع‌‌رسانی و کتابخانه‌‌های عمومی. دوره 17، شماره 2، صص 284ـ263.
حبیب پور، ک.، و صفری، ر. (1391). راهنمای جامع کاربرد SPSSدر تحقیقات پیمایشی. تهران: نشر لویه و متفکران.
حجازی، ی.، و بهروان، ژ. (1388). بررسی رابطه بین عوامل فردی و سازمانی با بهره‌وری پژوهشی اعضای هیأت علمی کشاورزی مورد مطالعه: دانشکده‌های کشاورزی استان تهران. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره 5، شماره 1، صص 60ـ47.
سوری، ح. (1389). سرقت علمی معضلی در عرصه نویسندگی. فصلنامه مطالعات بین‌المللی پلیس، دوره 1، شماره 3، صص 68ـ46.
شریفی راد، غ. ر.، شهنازی، ح.، کامران، ع.، و عباسی، م، ه. (1391). سوء رفتار علمی: سرقت علمی از خود. مجله نظام سلامت، دوره 6،  شماره 8، صص 928ـ922.
طباطبایی، ح. ر.، و فاضل زاده، ا. (1388). رعایت اصول صحیح مقاله‌نویسی در مقالات علمی چاپ شده توسط اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز طی سال‌های 1381 تا 1386. مجله تخصصی اپیدومولوژی، دوره 5، شماره 2، صص 34ـ28.
فعلی، س.، بیگلری، ن.، و پزشکی راد، غ. ر. (1391). نگرش و رفتار دانشجویان دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در زمینه‏ی سرقت علمی. فصلنامه برنامه‌‌ریزی و پژوهش در آموزش عالی، دوره 18، شماره 3، صص 151ـ133.
کاظمی، ع. (1387 ). مشکلات سنجش تولیدات علمی کشور. مجله مدیریت اطلاعات سلامت، دوره5، شماره 2، صص 178ـ175.
کریمیان، ز.، صباغیان، ز.، و صالح صدیقی، ب. (1390). بررسی موانع و چالش‌های پژوهش و تولید علم در دانشگاه‌های علوم پزشکی. دو فصلنامه انجمن آموزش عالی ایران، شماره 3، دوره 4، صص 63ـ35.
کلانتری، ع.، کرمانشاهانی، ف.، و ملکی‌ فرد، ع. (1393). الگوی انتشار مقاله و رفتار اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین. مجله مدیریت اطلاعات سلامت، دوره 11، شماره 7، صص 829ـ820.
مجیدی، ف.،‌ بیژنی، م.، و عباسی، ع. (1395).تحلیل آسیب‌شناسی نشر مقاله‌های علمی در عرصه کشاورزی: کاربرد الگوی سه شاخگی. مجله رویکردهای پژوهشی در علوم اجتماعی، دوره 2،‌ شماره 5، صص 161ـ149.
مطلبی فرد، ع. ر.، آراسته، ح. ر.، محبت، هـ.، و دستا، م. (1391). اخلاق پژوهش در آموزش عالی: ویژگی‌های فردی و مسؤولیت‌های حرفه‌ای پژوهشگران. فصلنامه دانش‌شناسی ( علوم کتابداری و اطلاع‌رسانی و فناوری اطلاعات)، دوره 5، شماره 19، صص 115ـ96.
نامور، ز.، و کوشا، ک. (1391). تأخیر در نشر مقاله‌های علمی بین‌المللی: مطالعه مقایسه‌‌ای چند رشته‌ای. فصلنامه علمی پژوهشی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، دوره 28، شماره 2، صص 362ـ347.
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری‌ ـ‌ معاونت پژوهش؛ کمیسیون نشریات علمی کشور. (1393). قابل دسترسی در آدرس اینترنتی:  <http://journals.msrt.ir>
یعقوبی، ح. (1393). تبیین و تحلیل سازوکارها و ارائه‌ی الگوی تجاری­سازی یافته­های تحقیقات صنایع غذایی کشاورزی. رساله دکتری دانشگاه تربیت مدرس.
Barrios, M., Villarroya, A., and Borrego, Á. (2013). Scientific production in psychology: a gender analysis. Scientometrics, 95 (1), 15-23.‏
Biswas, A. E. (2015). When emotion stands to reason: A phenomenological study of composition instructors’ emotional responses to plagiarism. Ph.D. Dissertation. The University of Dayton, Dayton, Ohio, USA.
Broeckelman-Post, M.A. (2009). Building a culture of academic integrity: The role of communication in creating and changing understandings and enactments of academic integrity. Ph.D. Dissertation, Ohio University, Ohio, USA.
Cariappa, M.P., Dalal, S.S., and Chatterjee, K. (2016). To publish and perish: A Faustian bargain or a Hobson's choice. Medical Journal Armed Forces India, 72 (2), 168-171.‏
Coleman, R. (2008). The future of scientific publishing. Acta Histochemica, 110 (1), 1-5.
Dearth, M.M. (2004). Increasing student awareness and knowledge of plagiarism. Ph.D. Dissertation, Defiance College, Ohio, USA.
Génova, G., Astudillo, H., and Fraga, A. (2016). The scientometric bubble considered harmful. Science and Engineering Ethics, 22 (1), 227-235.‏
Gonzalez-Brambila, C., and Veloso, F.M. (2007). The determinants of research output and impact: A study of Mexican researchers. Research Policy, 36 (7), 1035-1051.‏
Hall, C.M. (2011). Publish and perish? Bibliometric analysis, journal ranking and the assessment of research quality in tourism. Tourism Management, 32 (1), 16-27.‏
Ibegbulam, I.J., and Jacintha, E.U. (2016). Factors that contribute to research and publication output among librarians in Nigerian university libraries. The Journal of Academic Librarianship, 42 (1), 15-20.‏
Isfandyari-Moghaddam, A., Hasanzadeh, M., and Ghayoori, Z. (2012). A study of factors affecting research productivity of Iranian women in ISI. Scientometrics, 91 (1), 159-172.‏
Krejcei, R.V., and Morgan, D.W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and Psychological Measurement, 30, 607-610.
Krishnan, V. (2013). Etiquette in scientific publishing. The American Association of Orthodontists and Dentofacial Orthopedics, 144 (4), 577-582.
Laurance, W.F., Useche, D.C., Laurance, S.G., and Bradshaw, C.J. (2013). Predicting publication success for biologists. BioScience, 63 (10), 817-823.‏
Majidi, F., Bijani, M., and Abbasi, E. (2017). Pathology of Scientific Articles Publishing in the Field of Agriculture as Perceived by Faculty Members and Ph.D. Students (The Case of Colleges of Agriculture at Public Universities, Iran). Journal of Agricultural Science and Technology (JAST), 19 (Supplementary Issue), 1469-1484.
Perlin, M.S., Santos, A.A., Imasato, T., Borenstein, D., and Da Silva, S. (2017). The Brazilian scientific output published in journals: A study based on a large CV database. Journal of Informetrics, 11 (1), 18-31.‏
Piro, F.N., Aksnes, D.W., and Rørstad, K. (2013). A macro analysis of productivity differences across fields: Challenges in the measurement of scientific publishing. Journal of the American Society for Information Science and Technology, 64 (2), 307-320.‏
Rørstad, K., and Aksnes, D.W. (2015). Publication rate expressed by age, gender and academic position-A large-scale analysis of Norwegian academic staff. Journal of Informetrics, 9 (2), 317-333.‏
علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
دوره 13، شماره 2
آذر 1396
صفحه 21-38

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار