راهبردهای بهبود نظام نوین ترویج کشاورزی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

2 استادیار بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.

چکیده

نظام ترویج کشاورزی ایران در راستای تحقق توسعه کشاورزی و روستایی، نیازمند تغییر و تحولاتی است؛ در این راستا طرح نظام نوین ترویج کشاورزی از سال 94 در برخی استان‌های کشور اجرا شد. خدمات­رسانی بهتر نظام ترویج کشاورزی ایران مستلزم تدوین سیاست‏ های این بخش متناسب با تهدیدها و فرصت­ های آینده است. هدف کلی از پژوهش حاضر، ارزیابی نظام نوین ترویج کشاورزی ایران در پنج استان فارس، کرمانشاه، اردبیل، گلستان و آذربایجان شرقی به‌عنوان پیشگامان اجرای آزمایشی این نظام نوین است. مطالعه کیفی حاضر با بکارگیری تکنیک SWOT به استخراج نقاط قوت، ضعف، فرصت­ ها و تهدیدهای پیش­روی این نظام پرداخته و پس از وزن­دهی و رتبه ‏بندی توسط متخصصین ترویج و آموزش کشاورزی و تلاقی این ابعاد چهارگانه به ارائه راهبردهای متناسب برای ارتقای این نظام نوین پرداخته است. طبق یافته­ های پژوهش، راهبردهای تدافعی در هر سه حیطه طرح نظام نوین ترویج کشاورزی شامل پهنه­ بندی عرصه ­های کشاورزی، تجهیز و ساماندهی مراکز خدمات و مدیریت دانش برای سیاست‌گذاران ترویج کشاورزی در اولویت است. در این راستا راهکارهایی در زمینه‏ ی کاهش نقاط ضعف و رفع تهدیدها ارائه گردیده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Strategies for Improvement of Agricultural Extension New Approach of Iran

نویسندگان [English]

  • Kurosh Rezaei-Moghaddam 1
  • Mahsa Fatemi 2
1 Associate Professor, Department of Agricultural Extension and Education, School of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran.
2 Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, School of Agriculture, Shiraz University, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

Agricultural extension approach of Iran needs to be changed in order to achieve agricultural rural development; therefore, the Agricultural Extension New Approach (AENA) was implemented in some provinces of the country since 2015. Future threats and opportunities should be considered in agricultural policies in order to provide better services by agricultural extension approach. Assessment of AENA of Iran in five provinces of Fars, Kermanshah, Ardabil, Golestan and West Azerbaijan as the pioneers in implementing of this new approach was the main purpose of this study. This qualitative research extracted strengths, weaknesses, opportunities and threats of AENA using SWOT as well as weighting and ranking of them by agricultural extension and education experts. Afterwards, the study provides appropriate strategies by confluence of SWOT in order to the AENA improvement. According to the results, defensive strategy was the first priority of agricultural extension policymakers in terms of the three domains of AENA including agricultural area zoning, equipment and organizing of service centers as well as knowledge management. Thus, it tries to present appropriate strategies for weaknesses decrease and threats elimination.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agricultural Extension New Approach
  • Strategy
  • SWOT
  • Zoning
  • Knowledge Management

مراجع

اژهن، م. (1392). مطالعه چندموردی تجارب کارآفرینی نظارت‌شده کشاورزی در دانشکده‌های کشاورزی. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز.
برایسون، ج. (1386) برنامه‌ریزی استراتژیک برای سازمان‌های دولتی و غیرانتفاعی با اصلاحات و اضافات. مترجم: عباس منوریان. تهران: انتشارات مؤسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی.
رضائی‌مقدم، ک.، و اسداله‌پور، ع. (1396). بازاندیشی مفهومی ترویج کشاورزی ایران. تهران: معاونت ترویج، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ایران، وزارت جهاد کشاورزی.
رضائی‌مقدم، ک.، و کرمی، ع. (1385). ترویج کشاورزی، فقر و کشاورزی پایدار: کاربرد تحلیل مسیر. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی، جلد 2، شماره 1، صص 72- 55.
رعنایی، ح.، و مرتضوی، م. (1395). اصلاحاتساختاریدرنظامترویجکشاورزیایران. تهران: نشر آموزش کشاورزی.
رکن‌الدین افتخاری، ع.، سجاسی‌قیاسی، ح.، و رضوی، ح. (1389). راهبردهای توسعه کارآفرینی کشاورزی در مناطق روستایی: مطالعه‌موردی روستاهای شهرستان خدابنده. فصلنامه روستا و توسعه، جلد 13، شماره 3، صص 29-1.
علیزاده، ن.، علیپور، ح.، نیکویی، ع.، حاجی میررحیمی، د.، بخشی‌جهرمی، ا.، و حسن‌پور، ب. (1397). شناسایی چالش‌ها و الزامات ترویج کشاورزی و آسیب شناسی وضع موجود نظام نوین ترویج کشاورزی ایران.مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی، جلد 14، شماره 2، صص 35-21.
فعلی، س.، پزشکی­راد، غ.، صدیقی، ح.، شهبازی، ا.، و قریشی‌ابهری، ج. ( 1394). عوامل بیرونی مؤثر بر نظام ترویج کشاورزی ایران تا افق سال 1404 شمسی. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 46، شماره 1، صص 166-157.
قاسمی، ج.، رضائی‌مقدم، ک.، و ابراهیم نژاد، م. (1397). تحلیل چالش‌ها و مشکلات بخش کشاورزی ایران از دیدگاه مروجان مسئول پهنه‌های تولیدی. چهارمین کنگره مهندسی و مدیریت آب و خاک ایران، کرج: پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران. تهران، 23-22 آبان، صص 12-1.
محمدی‌نیا، ا.، فروزانی، م.، محمدزاده، س.، و برادران، م. (1396). تحلیل نظام مدیریت دانش در سازمان جهاد کشاورزی استان خوزستان با استفاده از روشSWOT. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی، جلد 13، شماره 1، صص 246-229.
 
Ansari, N.,Rezaei-Moghaddam, K., and Fatemi, M. (2019). Experts’ viewpoints of Agricultural Jihad Centers toward the agricultural extension new approach in Fars province. European Journal of Natural and Social Sciences, 8(3), 399-410.
Comino, E., and Ferretti, V. (2016). Indicators-based spatial SWOT analysis: Supporting the strategic planning and management of complex territorial systems. Ecological Indicators, 60, 1104-1107.
McDowell, G. (2004). Is extension an idea whose time has come and gone? Journal of Extension, 42, 6-13.
Rezaei-Moghaddam, K., and Karami, E. (2008). Developing a green agricultural extension theory. International Journal of Sustainable Development and Planning, 3(3), 242-256.
Rivera, W.M., and Alex, G. (2004). The continuing role of government in pluralistic extension systems. Journal of International Agricultural and Extension Education, 11(3), 41-51.
علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
دوره 15، شماره 2
آذر 1398
صفحه 223-251

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار