مقایسه رضایتمندی کشاورزان از اجرای طرح تسطیح مهندسی و لیزری در استان فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد بخش ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه شیراز

2 دانشیار بخش ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه شیراز

چکیده

میزان رضایت کشاورزان از اثرات فناوری یکی از عوامل تعیین‌کننده تصمیم به ادامه پذیرش و یا جایگزین نمودن آن با فناوری دیگر است. با توجه به اجرای گسترده طرح تسطیح لیزری و معرفی آن به‌عنوان جایگزینی برای دستگاه‌های مکانیکی، شناخت میزان رضایت کشاورزان از هر دو نوع تسطیح ضروری است. این پژوهش به دنبالبررسی میزان رضایت کشاورزان از طرح تسطیح مهندسی و طرح تسطیح لیزریو همچنین بررسی دیدگاه کشاورزان در مورد مشکلات این دو طرح بود. به‌منظور دستیابی به هدف فوق از دو شیوه کمی و کیفی استفاده شد. در مرحله کمی با استفاده از فن پیمایش و در مرحله کیفی با بهره‌گیری از مطالعه موردی و مشاهده اطلاعات جمع‌آوری گردید. آزمودنیهای این تحقیق در مرحله کمی 375 نفر (258 نفر اجراکننده تسطیح لیزری و 117 نفر اجراکننده تسطیح مهندسی) از کشاورزان بودند که با استفاده از روش نمونهگیری تصادفی طبقه‌بندی انتخاب شدند و در مرحله کیفی نیز با 7 نفر از کشاورزان مصاحبه حضوری به عمل آمد. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد کهمهم‌ترین مشکلات طرح تسطیح مهندسی، شیب بندی نامناسب، حجم زیاد خاک‌برداری و تخصص نداشتن نقشه‌بردار و مهم‌ترین مشکلات اجرایی طرح تسطیح لیزری عدم بازدهی اقتصادی در سال اول بعد از اجرای طرح، عدم نظارت و عدم انجام صحیح تسطیح میباشد و همچنین کشاورزان از طرح تسطیح لیزری بیشتر از طرح تسطیح مهندسی رضایت دارند. در پایان بر اساس نتایج به‌دست‌آمده، توصیههای عملی ارائه‌شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Comparison of Farmers’ Satisfaction with Implementation of Laser Land Levelling Plans in Fars Province

نویسندگان [English]

  • Somayeh Tohidyan far 1
  • Kurosh Rezaei-Moghaddam 2
1 Former M.Sc. Student, Department of Agricultural Extension and Education, Shiraz University
2 Associate Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Shiraz University
چکیده [English]

Farmers’ satisfaction with technology impacts is considered as one of the determinants of continuation of adopted technology is considering the promotion of laser land leveling it is important to compere the level of farmers’ satisfaction with the new technology and the conventional method. Purpose of this paper was to analysis farmers’ satisfaction with implementation of conventional and laser land levelling. Quantitative and qualitative methods were used. In quantitative stage of survey method and in qualitative stage case study were used. The participants at quantitative stage were 375 farmers (258 adopters of laser land leveling and 117 adopters of conventional leveling) were selected with using stratified random sampling. At qualitative stage 7 farmers were interviewed. The results show that the farmers believe that the main problems of conventional leveling are improper slope rating, high volume of excavation and lack of expertise of topographer. The main problems of laser land leveling are uneconomical efficiency in the first year after leveling, lack of monitoring and low accuracy leveling. Also the satisfaction of farmers with laser land levelling is higher than conventional levelling. At the end based on the results some practical suggestions have been presented.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • Satisfaction
  • Laser leveling
  • Engineering Leveling
  • Fars province
ابراهیمی، م. ت. (1386). راهنمای آسان تسطیح لیزری. سازمان جهاد کشاورزی استان فارس.
ابراهیمی، م. ت. (1386). مصاحبه حضوری، اداره آب‌وخاک، سازمان جهاد کشاورزی استان فارس.
احسانی، م.، و خالدی، ه. (1382). شناخت و ارتقا بهره‌وری آب کشاورزی به‌منظور تأمین امنیت آبی و غذایی کشور. یازدهمین همایش کمیته ملی آبیاری و زهکشی ایران، تهران، 3 و 4 دی ماه، صص 675-657.
حسینی، ی. (1382). آمار نا پارامتریک: روش تحقیق و نرم‌افزار آماری SPSS 10.0. تهران: انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.
رضایی مقدم، ک. (1388). درج در پیشگفتار چکیده مقالات اولین همایش ملی رویکردهای نوین مشارکت مردمی در مطالعه، ساخت، بهره‌برداری و نگهداری شبکه‌های آبیاری و زهکشی، 7 و 8 بهمن ماه. شیراز.
شاهرودی، ع. ا.، و چیذری، م. (1386). عوامل تأثیرگذار بر نگرش کشاورزان نسبت به مشارکت در تعاونی آب بران (مطالعه موردی در استان خراسان رضوی)، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال یازدهم، شماره 42. صص 312-229.
شکوهی، ز. (1388). بررسی عوامل مؤثر بر رفتار تولیدی زارعین استان فارس: با تأکید بر تسطیح لیزری. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز.
موسوی، ف.، پزشکی‏راد، غ.، و چیذری، م. (1387). رابطه مشخصه‌های اجتماعی با نگرش بهره‌برداران نسبت به مدیریت پایدار منابع آب. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، جلد 4، شماره 2، صص 52-43.
 
Akhtar, M.R. (2006). Impact of resource conservation technologies for sustainability of irrigated agriculture in Punjab-Pakistan. Journal of Agricultural Research, 44 (3), 239-257.
Anderson, D.P., Wilson, P.N., and Thompson, G.D. (1999). The adoption and diffusion of level fields and basins. Journal of Agricultural and Resource Economics, 24 (1), 186-203.
Ashraf, M., Saeed, M.M., and Asgher, M.N. (2001). Evaluation of resource conservation technologies under skimed groundwater applications. Journal of Drainage and Water Management, 5 (2), 19-28.
Asif, M., Ahmed, M., Gafoor, A., and Aslam, Z.( 2003). Wheat productivity, land and water use efficiency by traditional & laser land leveling techniques. Journal of Biological Sciences, pp: 141-156.
Jehangir, W.A., Masih, I., Ahmed, S., Gill, M.A., Ahmad, M., Mann, R., Chaudhary, M.R., Qureshi, A.S., and Turral, H. (2007). Sustaining crop water productivity in rice-wheat systems of sour Asia: A case study from Punjab, Pakistan. Colombo, Sri Lanka: International Water Management Institute. 45p.
Unger, P.W., Fulton, L.J., and Jones, O.R. (1990). Land leveling effects on soil texture, organic matter content, and aggregate stability. Journal of Soil and Water Conservation. 45 (3), 412-415.
Walker, T.W., Kingery, W.L., Street, J.E., Lox, M.S., Oldham, J.L., Gerard, PD., and Han, F.X. (2003). Rice yield and soil chemical properties as ettected by precision land leveling in alluvial soil. Agronomic Journal, 95,1483-1488.