راهکارهای بهبود فرآیند مدیریت دانش در نظام نوین ترویج کشاورزی (مورد مطالعه: استان زنجان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

2 دانشیار، گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

3 استادیار، مؤسسه آموزش و ترویج کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.

چکیده

مدیریـت دانـش در بخش کشاورزی بـرای دسترسـی کشـاورزان بـه دانش فنـی و یافته ­هـای تحقیقاتـی یکی از ارکان اصلـی نظـام ترویـج کشـاورزی اسـت. هدف این پژوهش پیمایشی، شناسایی راهکارهای مؤثر بر فرآیند مدیریت دانش در نظام نوین ترویج کشاورزی است. جامعه مورد مطالعه کلیه کارشناسان ترویج کشاورزی سازمان جهاد کشاورزی استان زنجان و محققان معین مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی این استان به‌ترتیب 143 و 28 نفر بودند که به­صورت تمام شماری مورد مطالعه قرار گرفتند. به‌منظور سنجش راهکارهای بهبود فرآیند مدیریت دانش در مجموع از 37 گویه در چهار بعد استفاده شد. برای سنجش روایی ابزار تحقیق علاوه بر نظرخواهی از متخصصان (روایی صوری)، از میانگین واریانس استخراج شده (AVE) و برای سنجش پایایی نیز از آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی (CR) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS:24 و Smart PLS:3 انجام شد. بر اساس یافته­ های تحقیق، به‌ترتیب در بعد تولید دانش راهکار «وجود سامانه‌های مدیریت ایده ­ها»، در بعد ذخیره‌سازی دانش «ثبت و نگهداری پژوهش­ ها و تجارب ارزنده محققان، مروجان و کارشناسان»، در بعد سازماندهی و پردازش دانش «سازماندهی دانش و اطلاعات بهره­برداران به شیوه­ های مختلف» و در بعد توزیع و انتقال دانش «تولید انواع رسانه‌های نوشتاری و الکترونیکی برای انتقال دانش در بین ذینفعان بر اساس ویژگی‌‎ها و نیازهای آن‌ها» در بالاترین رتبه‌ها قرار گرفتند. همچنین، یافته‌های حاصل از تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که راهکارهای بهبود فرآیند مدیریت دانش دارای چهار مؤلفه اصلی تولید، ذخیره‌سازی، پردازش و سازماندهی و توزیع دانش است و همگنی و پایایی معرف‌ها مورد تأیید بود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Strategies to Improve the Knowledge Management Process in the New Agricultural Extension System (The Case of Zanjan Province)

نویسندگان [English]

  • Z Taheri 1
  • E Abbasi 2
  • M Bijani 2
  • J Ghasemi 3
1 Former M.Sc. Graduated, Department of Agricultural Extension and Education, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
2 Associate Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
3 Assistant Professor, Agricultural Education and Extension Institute, Agricultural Research, Education and Extension Organization (AREEO), Tehran, Iran.
چکیده [English]

Knowledge management in the agriculture sector is one of the main goals of the agricultural extension system trying to improve the access of farmers to technical knowledge and research findings. This survey research aimed to identify the effective strategies on knowledge management process in the new agricultural extension system. The population of the study included all agricultural extension specialists in Agricultural-Jihad Organization of Zanjan province and the assistant researchers in the Agricultural and Natural Resources Research and Education Center which were 143, and 28 cases, respectively. Due to the limited number of the respondents, all of them were sampled and studied.  In order to measure the strategies, a total of 37 items were used in four dimensions. To evaluate the validity of the research tool, in addition to seeking experts’ opinions (face and content validity), average variance extracted (AVE) was used. In addition, Cronbach's alpha and composite reliability (CR) indices were employed to measure the reliability of the questionnaire. Data were analyzed using SPSS24 and Smart PLS3 software. According to the findings, the solutions "existence of ideas management systems" and "recording and maintenance of valuable researches and experiences of researchers, extension agents, and experts" were placed in the highest rank of in the dimensions of “knowledge creation” and “knowledge storage”, respectively. In addition, the solutions “organization of stakeholders’ knowledge and information in different ways” and "production of various written and electronic media to transfer knowledge among stakeholders based on their characteristics and needs" were ranked first within the dimensions of “organization and processing of knowledge” and “knowledge distribution and transfer”, respectively. Also, the findings of the confirmatory factor analysis (CFA) showed that the strategies to improve the knowledge management process can be categorized in four main components including creation, storage, processing and organization, and distribution of knowledge. the homogeneity and reliability of the indicators were confirmed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Knowledge management
  • Improvement strategies
  • New agricultural extension system
  • Knowledge network

مراجع

رادینگ، آ. (1383). مدیریت دانش. ترجمه محمدحسین لطیفی، تهران:چاپ اول،انتشارات سمت.
قاسمی، ج.، طهماسبی، م.، درجانی، ع.، امیری لاریجانی، ب.، سرافرازی، ع.، و بنی­هاشم، ف. (1397). طرح نظام نوین ترویج کشاورزی: پیشینه، دستاورد­ها، چشم‌انداز آینده. هفتمین کنگره ملی علوم ترویج و آموزش کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست پایدار. دانشگاه بوعلی سینا، همدان. صص 215-198.
صلواتی، ع.، حق­نظر، ف. (1388). بررسی تحلیلی عوامل زمینه­ای مؤثر بر استقرار سیستم مدیریت دانش در واحد­های ستادی شرکت ملی نفت ایران، فصلنامه فراسوی مدیریت، شماره 10، صص 104-77.
 
Backman, T. J. (1999). The current state of knowledge management. In: Liebowitz, J. (editor) (1999). Knowledge management hand book. CRC press.
Botha, A., Kourie, D. and Snyman, R. (2008). Coping with continuous change in the business environment: Knowledge Management and Knowledge Management Technology. Oxford, England: Chandoce Publishing Ltd,
Bukowitz, W. R., and Williams, R. L. (1999). The knowledge management field book. London: Financial Times Prentice Hall.
Collison, C., and Parcell, G. (2004). Learning to fly: Practical knowledge management from some of the world’s leading learning organization, (2nd ed). Brighton: Capstone
Demerest, M. (1997). Understanding knowledge management, Journal of Long Range Plan, 30(3), 374-384.
Franco, M., and Mariano, S. (2007). Information technology repositories and knowledge management processes. The Journal of Information and Knowledge Management Systems, 37(4), 440-451.
Freeze, R. D. (2006). Relating knowledge management capability to organizational outcomes. Ph.D. dissertation, Arizona State University, Phoenix, AZ.
Gamble, P. R., and Blackwell, J. (2001). Knowledge management: A state of the art guide. Brighton: Capstone
Hendriks, P. H. J. (2001). Many rivers to cross: From ICT to knowledge management systems. Journal of Information Technology, 16(2), 57-72.
Hicks, S. (2000). Are you ready for knowledge management? Training and Development. 54(9), 71-4.
Holsapple, C. W., and Joshi, K. D. (2002). Knowledge management: A threefold framework. Journal of The Information Society. 18(1),47–64.
Hussi, T. (2004). Reconfiguring knowledge management– combining intellectual capital, intangible assets and knowledge creation. Journal of Knowledge Management, 8(2), 36-52.
Jewels, T., Underwood, A., and De Pablos, C. (2003). The Role of informal networks in knowledge sharing. Proceedings of the 11th European Conference on Information Systems. ECIS, Naples, Italy, 16-21 June 2003, pp. 1-14.
Lim, D., and Klobas, J. (2000). Knowledge management in small enterprises. Journal of The Electronic Library, 18(6), 20-433.
Newman, B., and Conrad K. W. (1999). A framework of characterizing knowledge management methods, practices and technologies. Proceeding of the Third International Conference on Practical Aspects of Knowledge Management (PAKM 2000) Basel, Switzerland, 30-31 Oct. 2000, (U. Reimer, ed.).
O’Dell, C., and Grayson, C. (1998) If only we knew what we know: Identification and transfer of internal best practices. California Management Review, 40(3), 154-174.
Peachey, T. A. (2006). An examination of the effects of culture, climatic, structure, and technological factors on knowledge management effectiveness. Ph.D. dissertation for Auburn University.
Probst, G., Raub, S., and Romhardt, k. (2000). Managing knowledge (building Block for Success), a competency framework. New York: John Wiley.
Sambamurth, V., Bharadwaj, A., and Grover, V. (2003). Shaping agility through digital options: Reconceptualizing the role of information technology in contemporary firms”. Journal of MIS Quarterly, 27(2), 237-63.
Soliman, F., and Spooner, K. (2000). Strategies for implementing knowledge management: Role of human resources management. Journal of Knowledge Management, 4(4), 337–345.
Vikas, S., and Shivraj, K. (2014). Appropriate media choice for e-learning effectiveness: Role of learning domain and learning style. Journal of Computers & Education, 76, 237-249.
Zack, M. H. (1999). Developing knowledge strategy. California Management Review, 41(3), 125-144.
علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران
دوره 18، ویژه نامه
اسفند 1401
صفحه 61-71

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار