تحلیل نقش سرمایه‌ اجتماعی در مشارکت آب‌بران شبکه‌ آبیاری و زه‌کشی: مورد دشت لیشتر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار ترویج کشاورزی، گروه مدیریت توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج،

2 دانشجوی کارشناسی ارشد بخش مدیریت توسعه روستایی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج

چکیده

اهمیت پژوهش در مورد تقویت کننده‌ها و تسهیل کننده‌های مشارکت و توجه به آن‌ها در برنامه‌های بخشی و منطقه‌ای غیر‌قابل انکار است. پاسخ‌گویی به این سؤال که چه عواملی بر گرایش افراد به مشارکت در فعالیت‌های مشارکتی و گروهی تأثیر دارند و اولویت آن‌ها چگونه است، به برنامه‌ریزان کمک می‌کند تا در طراحی برنامه‌های توسعه، با دید وسیع‌تری مسیر را برای رشد و توسعه مشارکت ذی‌نفعان هموار نمایند. در مطالعه‌ حاضر به بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی و مشارکت آب‌بران در مدیریت و بهره‌برداری از شبکه آبیاری و زه‌کشی دشت لیشتر گچساران پرداخته شده است. این پژوهش به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت. روایی پرسشنامه به وسیلۀ کارشناسان و متخصصان مربوطه مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ از 0/73تا 0/90 برآورد شد. همچنین از مجموع کشاورزان تحت پوشش شبکه آبیاری و زه‌کشی دشت لیشتر، تعداد 190 بهره‌بردار با استفاده از جدول نمونه‌گیری پاتن به صورت تصادفی طبقه‌بندی شده انتخاب گردیدند. یافته‌های این پژوهش نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و مشارکت آب‌بران رابطه مستقیم و مثبتی وجود دارد. همچنین رابطه معنی‌دار و منفی بین سرمایه اجتماعی و عضویت در تعاونی آب‌بران وجود دارد. افزون بر این، تحلیل رگرسیونی نشان داده است که متغیرهای مستقل سرمایه‌ اجتماعی، عضویت در تعاونی تولید، عضویت در تعاونی آب‌بران، تجربه‌ی کشاورزی و نگرش نسبت به نهادهای مربوط به امور آب و آبیاری در حدود 33 درصد از تغییرات متغیر میزان مشارکت در شبکه‌ی آبیاری و زه‌کشی را تبیین می‌کنند. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Role of Social Capital on Water Users' Participation in Irrigation and Drainage Network: The Case of Lishter Plain

نویسندگان [English]

  • Mehdi Nooripoor 1
  • Morteza Noori 2
1 Assistant Professor, Department of Rural development Management, College of Agriculture, Yasouj University
2 M.Sc. student, Department of Rural development Management, College of Agriculture, Yasouj University
چکیده [English]

Research on factors reinforcing and facilitating participation is an inevitable part of regional and sectorial development programs. Answer to the question that which factors really influence participation, will help the planners to design more effective development programs. In this study, the relationships between social capital and water users’ participation in irrigation and drainage management and exploitation were analyzed. Survey research method with pre-designed questionnaire was used in the study area named Lishter plain. The validity of the questionnaire was verified using face validity procedure and the reliability score of the questionnaire was calculated between 0.73 to 0.90 using Cronbach's Alfa coefficients. The sample consisted of 190 farmers that were selected based on stratified random sampling technique. The results showed that there is a positive and significant relationship between social capital and farmer’s participation, while the relationship between social capital and cooperatives membership was also significant but negative. Regression analysis showed that independent variables such as social capital, cooperatives membership, farming experience and attitudes towards official organizations explain about 33 percent of the variation of dependent variable (participation).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Social Capital
  • Water Users' Participation
  • Irrigation and Drainage Network
  • Lishter Plain