تعیین کارایی فنی تولیدکنندگان انگور و سیب (مورد مطالعه: منطقه‌ی بندان شهرستان دنا)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.

2 دانشیار ترویج کشاورزی و توسعه روستایی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.

3 دانشیار اقتصاد کشاورزی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.

4 دانشجوی دکتری توسعه روستایی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران.

چکیده

با توجه به محدویت ­های بخش کشاورزی برای افزایش تولید از طریق توسعه­ی عوامل تولید و تغییرات عمده در فناوری­ های موجود شاید مناسب ­ترین راهکار اقتصادی به منظور افزایش تولید و درآمد کشاورزان از طریق بهبود کارایی فنی و در کل به دست آوردن حداکثر تولید از مجموعه ­ی ثابتی از عوامل تولید ­باشد. در این راستا، هدف از پژوهش حاضر تعیین کارایی فنی تولیدکنندگان انگور و سیب منطقه­ی بندان در شهرستان دنا بود. جامعه ­ی آماری پژوهش باغداران انگور و سیب در منطقه ­ی بندان بودند که از میان آن­ ها 126 انگورکار و 107 سیب­ کار به صورت تصادفی انتخاب شدند. به منظور بررسی کارایی فنی تولیدکنندگان از تابع تولید کاب_ داگلاس در محیط نرم‌افزار Frontier استفاده شد. نتایج حاصل از تخمین تابع تولید انگور و سیب نشان از تأثیر نهاده­ های سم، کود، ماشین­ آلات، نیروی کارگر، زمین و آب بر تولید داشت. همچنین، میانگین کارایی فنی تولیدکنندگان انگور و سیب به ترتیب 82/17 درصد و 52/38 درصد برآورد گردید که حاکی از کارایی بالای انگورکاران و کارایی متوسط سیب­ کاران بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Determining the Technical Efficiency of Apple and Grape Producers (The Case of Bandan Region of Dena County)

نویسندگان [English]

  • S Nasib Dehbaraftab 1
  • M Nooripoor 2
  • A Karami Kaloos 3
  • M Asimeh 4
1 M. Sc. Student of Rural Development, Yasouj University, Yasouj, Iran.
2 Associate Professor of Agricultural Extension and Rural Development, Yasouj University, Yasouj, Iran.
3 Associate Professor of Agricultural Economics, Yasouj University, Yasouj, Iran.
4 Ph. D. Student of Rural Development, Yasouj University, Yasouj, Iran.
چکیده [English]

Considering the limitations of the agricultural sector to increase production through the development of production factors and major changes in existing technologies, perhaps the most appropriate economic solution is to increase the production and income of farmers through improving technical efficiency and in general obtaining maximum production from fixed set of production factors. In this regard, the aim of the current research was to determine the technical efficiency of grape and apple producers in Bandan region of Dena County. The statistical population of the research was grape and apple orchardists in Bandan region, among whom 126 grape growers and 107 apple growers were randomly selected. In order to check the technical efficiency of the producers, the Cobb - Douglas production function was used in the Frontier software environment. The results obtained from the estimation of grape and apple production function showed the effect of inputs of poison, fertilizer, machinery, labor, land and water on the production. The average technical efficiency of grape and apple producers was estimated at 82.17% and 52.38%, respectively, which indicated high efficiency of grape growers and average efficiency of apple growers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Technical efficiency
  • Producers
  • Apples and grapes
  • Dena county
ابطحی، ی.، و اسلامی، م. ر. (1389). مقایسه استانی کارایی فنی تولید گندم دیم در ایران. مجله پژوهش­های ترویج و آموزش کشاورزی، دوره 3، شماره 29، صص 36-25.
بریم­نژاد، و.، و محتشمی، ت. (1388). مطالعه­ی کارایی فنی تولید گندم در ایران: مطالعه موردی. فصلنامه تحقیقات اقتصاد کشاورزی، دوره 1، شماره 1، صص 94-75.
حسن­پور، ب. (1381). تحلیل اقتصاد تولید انگور و برآورد کارایی فنی انگورکاران در کهگیلویه و بویراحمد. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 10، شماره 38، صص 112-83.
حسین­پور، آ.، مقدسی، ف. ر.، و یزدانی، س. (1392). مطالعه کارایی فنی و عوامل مؤثر بر آن در صنعت گلاب­گیری شهرستان کاشان. نشریه تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دوره 30، شماره 1، صص 56-42.
دشتی، ق.، واحدی، ج.، و حسین­زاد، ج. (1400). برآورد کارایی سود و عوامل مؤثر بر آن در مزارع گندم دیم شهرستان اهر. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 29، شماره 115، صص 122-99.
رفعتی، م.، آذرین­فر، ی. ا.، کلایی، ع.، و زاد، م. (1389). تعیین کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی پنبه­کاران استان تهران (مطالعه موردی شهرستان ورامین). مجله اقتصاد کشاورزی، دوره 4، شماره 4، صص 198-173.
رنجبر ملکشاه، ط.، حسینی یکانی. س. ع.، کشیری کلایی، ف.، و عبدی رکنی، خ. (1398). کارایی برنج­کاران منطقه گهرباران ساری در شرایط عدم قطعیت. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 27، شماره 105، صص 58-35.
زارع، ش. (1384). اقتصاد تولید و کارایی فنی انگورکاران شهرستان استان خراسان : مورد مطالعه شهرستان کاشمر. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه (ویژه­نامه کارایی و بهره­وری)، دوره 13، صص 306-279.
سیدان، م. (1383). بررسی عوامل مؤثر بر عدم کارایی فنی بهره­برداران سیرکار مطالعه موردی در استان همدان. مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، دوره 64، صص 79-74.
عابدی پریجانی، ع.، معتمد، م. ک.، کاوسی کلاشمی، م.، و شعبانعلی فمی، ح. (1396). بررسی کارایی فنی، تخصیصی و اقتصادی نوغانداران استان مازندران. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 25، شماره 99، صص 101-79.
کوپاهی، م. (1388). اصول اقتصاد کشاورزی. انتشارات دانشگاه تهران.
کورکی­نژاد، ژ.، محمودی، ا.، شوکت فدایی، م.، مهرابی بشرآبادی، ح. (1398). بررسی عوامل مؤثر در کارایی و بهره­وری تولیدکنندگان پسته شهرستان سیرجان با تأکید بر سرمایه اجتماعی. فصلنامه اقتصاد کشاورزی و توسعه، دوره 27، شماره 106، صص 108-83.
گلباز، س. ش.، و کرمی دهکردی، ا. (1398). هنجارهای ذهنی انگورکاران پیرامون بکارگیری طرح اصلاح و بهبود باغ­های انگور و عوامل تأثیرگذار بر آن در شهرستان خرمدره. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره 15، شماره 1، صص 109-89.
مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان دنا. (1396). معرفی شهرستان دنا.
مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان کهگیلویه و بویراحمد. (1396). معرفی شهرستان کهگیلویه و بویراحمد.
مرادی شهربابک، ح. (1387). بررسی کارایی فنی اقتصادی تولید گندم در استان کرمان (مطالعه موردی شهرستان بافت). مجله کشاورزی، دوره 10، شماره 2، صص 180-173.
مرادی شهربابک، ح. (1390). تعیین کارایی تولیدکنندگان بادام استان کرمان (مطالعه موردی شهرستان سیرجان). فصلنامه تحقیقات اقتصاد کشاورزی، دوره 2، شماره 3، صص 132-117.
موسوی، ح. ا.، خلیلیان، ص.، و وکیل­پور، م. ح. (1386). اثر استفاده از سیستم­های آبیاری تحت‌فشار بر کارایی فنی تولیدکنندگان محصول سیب­زمینی (مطالعه موردی شهرستان شهرکرد). مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، دوره 76، شماره 4، صص 178-171.
مهدوی­اسمعیل­آبادی، م.، و محمدرضایی، ر. (1389). تحلیل تطبیقی مطالعات کارایی فنی بخش کشاورزی ایران. نشریه بررسی­های بازرگانی، دوره 40، صص 113-99.
میرزایی، م. (۱۳۹۱). ارزیابی اقتصادی طرح‌های آبیاری قطره­ای و تأثیر آن بر کارایی فنی انگورکاران بخش مرکزی شهرستان دنا. پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه یاسوج.
 
Aldeseit, B. (2013). Measurement of scale efficiency in dairy farm: Data envelopment analysis (DEA) approach. Journal of Agricultural Science, 5(9), 37-43.
Battese, G. E., and Corra, G. S. (1977). Estimation of a production frontier model: With application to the pastoral zone of eastern Australia. Journal of Agricultural Economics, 21 (3),169-179.
Dhunganan, B. R., Nuthall, P. L., and Gillbert, V. (2004). Measuring the economic inefficiency of Nepales rice farms using data envelopment analysis. The Australian Journal of Agricultural and Resurce Economics, 48(2), 360-377.
Jandrow, J., A. Lovel, C. A. K. Materove, I. S., and Schmidt, P. (1982). On the estimation of frontier stochastics production function model. Journal of Econometrices, 19(2), 232-238.
Jonah, S. E., Shettima, B. G., Umar, A. S. S., and Timothy, E. (2020). Analysis of profit efficiency of sesame production in Yobe state, Nigeria: A stochastic translog profit function approach. Asian Journal of Agricultural Extension, Economics and Sociology, 38(9), 58-70.
Lapple, D., Renwick, A., and Thorne, F. (2015). Measuring and understanding the drivers of agricultural innovation: Evidence from Ireland. Food policy, 51, 1-8.
Mardani, M., and Salarpour, M. (2015). Measuring technical efficiency of potato production in Iran using robust data envelopment analysis. Information Processing in Agriculture, 2, 6–14.
Munir, A., Chaudhty, G., and Iqbal, M. (2002). Wheat productivity, efficiency and sustainability: A stochastic production frontier analysis. The Pakistan Development Review, 41(4), 643-663.
Omonona, B. T., Egbetokun, O. A., and Akanbi, A. T. (2010). The farmers’ average technical efficiency is 87%, which suggest an appreciable use of inputs in productivity. Economic Analysis & Policy, 40(1), 87-95.
Singh, S. (2007). A study on technical efficienct of wheat in Haryana. Agricultural Economics Research Review, 20, 127-136.
Theodoridis, A., Ragkosm, A., Roustemis, D., Galanopoulos, K., Abas, Z., and Sinapis, E. (2012). Assessing technical efficiency of Chios sheep farms with data envelopment analysis. Small Ruminant Research, 107, Issues 2–3, October.