واکاوی عوامل اثرگذار بر تنبلی اجتماعی در بین مدیران تعاونی‌های خدماتی روستایی در استان ایلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران.

2 دانشیار گروه کارآفرینی و توسعه روستایی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران.

3 دانشجوی دکتری آموزش کشاورزی دانشگاه رامین اهواز، ملاثانی، ایران.

چکیده

تنبلی اجتماعی، کاهش بازده افراد، کارکنان و سازمان‌ها را به دنبال دارد. این موضوع در تعاونی‌ها که ساختار آن‌ها، نیازمند همیاری و کار گروهی هستند، بیش از هر سازمان دیگری خود را نشان می‌دهد. این پژوهش با هدف واکاوی عوامل اثرگذار بر تنبلی اجتماعی در بین مدیران تعاونی‌های خدماتی روستایی استان ایلام و با بهره‌گیری از روش‌شناسی توصیفی-همبستگی انجام شده است. از بین 143 نفر از مدیران تعاونی‌های روستایی، حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 103 نفر برآورد گردید که این افراد با استفاده از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی با انتساب متناسب انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها، پرسشنامه‌ی محقق ساخته می‌باشد که روایی آن با نظر 3 نفر از اعضای هیئت‌علمی دانشگاه ایلام به تأیید رسید. پایایی آن نیز با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (91/2) مورد تأیید قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS انجام گردید. یافته‌ها نشان داد که رابطه متغیرهای وجدان‌کاری، خود‌مداری، نارضایتی شغلی، نبود انگیزه پیشرفت و تعهد شغلی با تنبلی اجتماعی معنادار است. تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که 4 متغیر نبود انگیزه پیشرفت، تعهد شغلی، وجدان‌کاری و نارضایتی شغلی در مجموع 53/1 درصد از تغییرات متغیر وابسته تنبلی اجتماعی را تبیین کرده‌اند. پیشنهاد می‌شود با هدف افزایش بهره‌وری مالی و رضایتمندی اعضاء و مدیران تعاونی‌ها برای کار و تلاش بیشتر، فرصت‌های کارآفرینانه جدید برای فعالیت تعاونی‌های روستایی شناسایی شده و همچنین موضوع ورود تعاونی‌ها به عرصه‌های نوین دارای مزیت نسبی در استان و افزایش جذابیت شغلی تعاونی‌های روستایی در دستور کار قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analyzing Factors Affecting Social Laziness Among Managers of Rural Service Cooperatives in Ilam province

نویسندگان [English]

  • M Vahedi 1
  • H Moradnezhadi 2
  • E Salamat 3
1 Assistant Professor, Department of Agricultural Extension and Education, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran.
2 Associate Professor, Department of entrepreneurship and rural development, Ilam University, Ilam, Iran.
3 Ph.D. Student of Agricultural Education at Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan, Mollasani, Iran.
چکیده [English]

Social laziness leads to a decrease in the efficiency of individuals, employees, and organizations; this issue shows itself more than any other organization in organizations such as cooperatives whose structure requires cooperation and teamwork. This research was carried out with the aim of analyzing social laziness in rural cooperatives of Ilam province using descriptive-correlational methodology. From 143 managers of rural cooperatives, the sample size was estimated to be 103 using the Krejcie and Morgan table. The samples were selected using random sampling method with proportional assignment. The instrument of data collection was a questionnaire whose validity was confirmed by three members of the academic staff of Ilam University. Its reliability was also calculated using Cronbach's alpha coefficient (0.91). Data analysis was performed using SPSS software. The findings showed that the relationships of the variables work conscience, self-control, job dissatisfaction, lack of progress motivation, and job commitment with social laziness are significant. Multiple regression analysis also showed that the four variables of lack of achievement motivation, job commitment, work conscience, and job dissatisfaction in total explained 53.1% of the changes in dependent variable social laziness. It is suggested that with the aim of valuing the activities of rural cooperatives and increasing the work motivation of people who are active in the field of rural cooperatives, their entrepreneurial opportunities be identified. Also, the issue of entering cooperatives into new fields with relative advantage in the province and increasing the job attractiveness of rural cooperatives should be put on the agenda.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Service cooperatives
  • Village
  • Manager
  • Social laziness
آسایش، ح. (1383). اصول و روش‌های برنامه‌ریزی روستایی. تهران: انتشارات دانشگاه پیام نور.
ایروانی، س.، دانشور کاخکی، م.، قربانی، محمد.، و کرباسی، علیرضا. (1400). عوامل تعیین‌کننده درآمد غیر کشاورزی خانوارهای روستایی نیشابور: کاربرد الگوی توبیت چند سطحی. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 52، شماره2، صص 247-262.DOI: 10.22059/ijaedr.2020.298350.668882
بابایی امین، م.، و خسروی پور، ب. (1395). نقش اکوتوریسم در توسعه پایدار روستایی. مجموعه مقالات کنفرانس سراسری تحقیق در علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست، گرگان، 16 آذر 1395، صص6-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <https://civilica.com/doc/597666>
بزرگ پرور، ا.، و خسروی پور، ب. (1395). توریسم روستایی در توسعه پایدار. مجموعه مقالات همایش ملی یافته‌های پژوهش و فناوری در اکوسیستم‌های طبیعی و گردشگری، تهران، 3 مهر، صص13-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <https://civilica.com/doc/597670>
بهزاد نصب، ج. (1397). آثار توسعه صنایع مرتبط با بخش کشاورزی در توسعه کسب‌وکار روستایی. تهران: انتشارات مؤسسه پژوهش‌های برنامه‌ریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی.
بیگ‌پور، م. (1400). روستاییان و عشایر اهرم‌های قدرتمند در توسعه کشور و تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <http://www.iribnews.ir>.
پور رمضان، ع.، و اکبری، ز. (1393). اثرات ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی بر اقتصاد روستایی: بخش مرکزی شهرستان رشت. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی، جلد 3، شماره 10، صص164-145.                           DOI: http://serd.khu.ac.ir/article-1-2173-fa.html
پیری، ا.، و خسروی پور، ب. (1395). نقش سازمان‌های مردم‌نهاد در مدیریت روستایی. مجموعه مقالات کنفرانس سراسری تحقیق در علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست، گرگان، 16 آذر، صص6-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <https://civilica.com/doc/597613>
جمالی، ن.، و خسروی پور، ب . (1395). بررسی نقش تعاونی‌ها در توسعه مناطق روستایی. مجموعه مقالات کنفرانس سراسری تحقیق در علوم کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست، گرگان، 16 آذر، صص6-1.

حاج محمدی، م. (1400). ضرورت توسعه روستایی و نقش آن در توسعه ملی. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی:                        <https://www.mizanonline.ir>.

حاجی‌میررحیمی، س. د.، و موسوی داویجانی، س. ر. (1400). عوامل مؤثر بر رونق کسب‌وکارهای کوچک و متوسط کشاورزی در استان البرز با نگرش به آموزش و سرمایه انسانی. مجله پژوهش‌های مدیریت آموزش کشاورزی، دوره 13، شماره 56، صص 55-33. DOI: 10.22092/jaear.2021.354091.1810
حسینی، ک.، فروزانی، م.، و عبد شاهی، ع. (1400). بررسی رابطه بین پایداری اقتصادی و اجتماعی روستاییان و برخورداری از تنوع معیشتی. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره 17، شماره2، صص 27-11.                            20.1001.1.20081758.1400.17.2.2.0  DOI:
حقی، ز.، و خسروی پور، ب. (1395). پدافند غیرعامل در فرآیند توسعه روستایی. مجموعه مقالات دومین همایش ملی پدافند غیرعامل در بخش‌های کشاورزی، منابع طبیعی و محیط‌زیست با رویکرد توسعه پایدار، تهران، 20 آبان، صص9-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <https://civilica.com/doc/567000>
خسروی پور، ب.، طهماسبی، م.، و برادران، م. (1400). بررسی انگیزه زنان روستایی از راه‌اندازی کسب‌وکارهای خرد کشاورزی‌ـ محور در استان‌های گیلان و مازندران. علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره17(ویژه‌نامه)، صص 77-87.                DOI: 20.1001.1.20081758.1400.17.0.6.0
خسروی پور، ب.، و دلفیان، ف. (1395). نقش امنیت غذایی در توسعه پایدار. مجموعه مقالات اولین همایش ملی منابع طبیعی و توسعه پایدار در زاگرس مرکزی، دانشگاه شهرکرد، 10 شهریور، صص12-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <https://civilica.com/doc/606378>
خسروی پور، ب.، آزادی، ی.، و خدا وردی، ا. (1395). حفاظت از محیط‌زیست، راهبردی اساسی در توسعه پایدار روستایی. مجموعه مقالات همایش ملی یافته‌های پژوهش و فناوری در اکوسیستم‌های طبیعی و گردشگری، تهران، 3 مهر، صص9-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <https://civilica.com/doc/586773>
طهماسبی، م.، و خسروی پور، ب. (1395). بحران‌های جاری در بازار کشاورزی ایران. مجموعه مقالات همایش ملی پدافند غیرعامل در بخش کشاورزی. خوزستان، 17 خرداد، صص7-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی:                            > https://civilica.com/doc/524170 <
رحم خدا، ن.، و خسروی پور، ب. (1395). بررسی پیامدهای زیست‌محیطی منفی احداث سد. مجموعه مقالات همایش ملی الکترونیکی پدافند غیرعامل در بخش کشاورزی. خوزستان، 17 خرداد، صص7-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <https://civilica.com/doc/524174<
رحمانی، ص.، و خسروی پور، ب. (1395). تحلیلی بر رویکردهای توسعه پایدار کشاورزی در جهت توسعه روستایی. مجموعه مقالات دومین کنگره ملی توسعه و ترویج مهندسی کشاورزی و علوم خاک ایران، تهران، 11 آبان، صص 9-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <https://civilica.com/doc/520694>
رزمی، ح.، شمس، ع.، و مولائی، م. (1398). کاربرد نظریه داده بنیاد در تحلیل تأثیر خشک شدن دریاچه ارومیه بر معیشت خانوارهای روستایی حوضه دریاچه ارومیه. مجله علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره15، شماره2،         صص 139-119. DOI: 10.22034/iaeej.2019.193332.1441
ریاحی، ر.، میردامادی، س. م.، فرج‌الله حسینی، س. ج.، و امیدی نجف‌آبادی، مریم. (1401). بررسی نقش خوشه‌های کسب‌وکار زعفران در توسعه روستایی (مطالعه موردی: استان خراسان جنوبی). روستا و توسعه، دوره 25، شماره4، صص 213-231.DOI: 10.30490/rvt.2023.357120.1432
زاهدیان تجنکی، ر.، مجاوریان، م.، حسینی یکانی، س. ع. (1398). رتبه‌بندی فضای کسب‌وکار روستایی استان مازندران از دیدگاه صاحبان کسب‌وکارهای کشاورزی. مجله راهبردهای کارآفرینی در کشاورزی، دوره6، شماره12، صص 69-85.                DOI: 10.52547/jea.6.12.69
زندیه، ش.، صرافی زاده قزوینی، ا.، عالم تبریز، ا.، و سخدری، ک. (1399). الگوی توسعه کارآفرینی روستایی مبتنی بر توانمندسازی شناختی و تبیین نقش محیط نهادی در آن: مطالعه موردی کسب‌وکارهای روستایی. روستا و توسعه، دوره 23، شماره2، صص 63-87.Doi: 10.30490/rvt.2020.328430.1149
سواری، م. (1397). بررسی عوامل مؤثر بر توسعه کسب‌وکارهای غیر زراعی در بین زنان روستایی استان کردستان. فصلنامه علمی رویکردهای پژوهشی کارآفرینانه کشاورزی، دوره 2، شماره1، صص 43-31.
شرقی، ط.، باقری، ف.، و محمدزاده نصرآبادی، م. (1399). ارائه مدلی برای بهبود توسعه کارآفرینی روستا: مطالعه موردی شهرستان شازند. روستا و توسعه، دوره 23، شماره3، صص 1-26. DOI: 10.30490/rvt.2020.321284.1135
شریف‌زاده، ا. (1393). کشاورزی پایدار کارآفرینانه: در جستجوی رهیافتی مقتضی برای تسهیل توسعه کسب‌وکارهای کارآفرینانه کشاورزی. نشریه مطالعات کارآفرینی و توسعه پایدار کشاورزی، دوره1، شماره1، صص 129-103.          DOI: 20.1001.1.24767735.1393.1.1.6.1
شکور، ع.، شجاعی فرد، ع.، و جعفری، م. (1400). ارائه مدل راهبردی اشتغال‌زایی و افزایش کسب‌وکار کشاورزی و روستایی در ایران. فصلنامه علمی برنامه‌ریزی منطقه‌ای، دوره 11، شماره 42، صص 101-81.
صادقی، م.، و جعفری چالشتری، م. (1392). بررسی مقررات بخش کشاورزی ایران در پرتو مواقفت نامه کشاورزی سازمان تجارت جهانی. فصلنامه حقوق، دوره 43، شماره2، صص18-1. Doi: 10.22059/jlq.2013.35267
صالحی کاخکی، م.، جهانی، م.، و قنبر زاده، ح. (1398). شناسایی و اولویت‌بندی بعدهای مؤثر بر ایجاد فرصت‌های کارآفرینی روستایی در ایران. مجله پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی، دوره 8، شماره 4، صص 90-69. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: <http://sid.ir/paper/236518/fa>.
طاب پور، ف.، شعبانعلی فمی، ح.، براتی، ع.، و آصف شایق، م. (1401). الزامات و سازوکارهای توسعه کسب‌وکارهای سبز در شهرستان ری از دیدگاه زنان روستایی و کارشناسان. فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای اقتصادی، دوره 7، شماره3، صص 93-78. 20.1001.1.27173747.1401.3.7.5.0 DOI:
طباطبائی، ز.، و فاطمی، م. (1402). واکاوی اثرات راه‌اندازی کسب‌وکارهای کوچک و متوسط زنان روستایی(موردمطالعه: شهرستان مرودشت، استان فارس). فصلنامه جغرافیا و روابط انسانی، دوره6، شماره2،صص 299-208.              DOI: https://doi.org/10.22034/gahr.2023.384501.1811
طهماسبی، م.، خسروی پور، ب.، برادران، م.، و غنیان، م. (1399). مؤلفه‌های بر سازنده فضای کسب‌وکارهای خرد زنان روستایی؛ موردمطالعه استان‌های گیلان و مازندران. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 51، شماره4، صص 731-744.DOI: 10.22059/ijaedr.2019.290428.668827
عبدالله زاده، غ. ح.، جمشیدی کوهساری، ا.، حسینی المدنی، س. ح.، و شریف‌زاده، م. ش. (1399). عوامل مؤثر بر راه‌اندازی کسب‌وکارهای مستقل در نواحی روستایی. روستا و توسعه، دوره 23، شماره2، صص 113-134.                        Doi: 10.30490/rvt.2020.253676.0
عربیون، ا.، محمد کریمی، ی.، و یزدان‌پرست، م. (1401). الگوی ارزش‌آفرینی در کسب‌وکارهای روستایی بر پایه معنا بخشی استراتژیک: مطالعه موردی کسب‌وکارهای کشاورزی و صنایع‌دستی آذربایجان غربی. روستا و توسعه، دوره 25، شماره4، صص 1-18. Doi: 10.30490/rvt.2021.354546.1359
فولادی، ب.، و خسروی پور، ب . (1395). تبیین الگوی اقتصاد مقاومتی در کشاورزی ایران. مجموعه مقالات همایش ملی الکترونیکی پدافند غیرعامل در بخش کشاورزی، خوزستان، 17 خرداد، صص7-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی: https://civilica.com/doc/524116>>
قربانی، م.، عوض‌پور، ل.، و شریعتی نیاسر، ق. (1400). واکاوی اثرات توان‌افزایی از طریق تأمین مالی خرد بر راه‌اندازی کسب‌وکار پایدار روستایی. تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 52 شماره 2، صص 355-370.           DOI: 10.22059/ijaedr.2021.282273.668761
کریمی، س.، کریمی‌راد، س.، و کریمی، ح. (1401). تأثیر توانمندی و تاب‌آوری بر موفقیت کارآفرینانه زنان روستایی منطقه سیستان.  علوم ترویج و آموزش کشاورزی ایران، دوره 18، شماره1، صص 86-67.DOR: https://dorl.net/dor/20.1001.1.20081758.1401.18.1.5.8
کمانرودی کجوری، م.، پریزادی، ط.، و میرزازاده، ح. (1401). تحلیل فضایی سطح برخورداری نواحی روستایی با رویکرد عدالت توزیعی (مطالعه موردی: دهستان‌های بخش مرکزی شهرستان ارومیه). فصلنامه مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره 17، شماره4، صص899-885. 20.1001.1.25385968.1401.17.4.3.9DOI:
کیومرثی بیرک علیا، س.، سجاسی قیداری، ح.، و بوزرجمهری، خ. (1402). تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه کسب‌وکارهای خانوادگی زنان روستایی (مطالعه موردی: شهرستان فاروج). فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای اقتصادی، دوره 11، شماره4، صص 55-36. DOI: 20.1001.1.27173747.1402.4.11.3.5
مرکز آمار ایران. (1400). چکیده نتایج طرح آمارگیری نیروی کار سال 1400. قابل‌دسترس در آدرس اینترنتی : <https://www.amar.org.ir>
محمودی، ا.، محمدی خیاره، م.، مظهری، ر.، و خیراندیش، م. (1396). تحلیل سیاست‌های مالی بر توسعه کارآفرینی. سومین کنفرانس جامع و ملی اقتصاد مقاومتی، مازندران –بابلسر، 1 دی، صص 9-1.
ملاشاهی، غ.، و ملاشاهی، ح. (1392). نقش آموزش‌های فنی و حرفه‌ای در توسعه روستایی. ماهنامه اجتماعی، اقتصادی، علمی و فرهنگی کار و جامعه، شماره 159، صص56-51. قابل دسترس در آدرس اینترنتی: http://ensani.ir/file/download/article/20160829125324-9625-206.pdf>>
موسوی، ز.، علیرضایی، ا.، شاه منصوری، ا.، و علیزاده مجد، ا. (1400). شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه کسب‌وکارهای زنجیره‌ای روستایی (مطالعه موردی: روستاهای منتخب شهرستان کاشان). فصلنامه مطالعات برنامه‌ریزی سکونتگاه‌های انسانی، دوره 16، شماره3، صص 666-649. DOI: 20.1001.1.25385968.1400.16.3.14.1
نظریانی، ن.، فلاح، ا.، و لطفعلیان، م. (1394). مهم‌ترین شاخص معیارهای ظرفیت تولیدی و کارکردها و چارچوب‌های قانونی و حقوقی. کنفرانس ملی ایده‌های نوین در کشاورزی، محیط‌زیست و گردشگری، اردبیل، 29 آذر، صص7-1. قابل دسترسی در آدرس اینترنتی: <https://civilica.com/doc/509118>
 نظریان، س.، صفاییان، ل.، اله ورن، م.، و محمدی، ف. (1394). بررسی عملکرد بازار روستایی در توسعه شهری و روستایی و نقش آن در حذف دلال‌ها (نمونه موردی: روستای سارمساقلو زنجان). همایش ملی معماری و شهرسازی بومی ایران، یزد، 13 اسفند، صص 11-1. قابل‌دسترسی در آدرس اینترنتی:< https://civilica.com/doc/544738>
یوسفی‌سادات، م. (1393). راهنمای آموزشی مدل توانمندسازی جوامع روستایی. تهران: انتشارات پژوهشکده محیط‌زیست.
ولائی، م.، کریم‌زاده، ح و منافی آذر، ر. (1397). تحلیل موانع توسعه کسب‌وکارهای خرد در نواحی روستایی شهرستان میاندوآب. فصلنامه اقتصاد فضا و توسعه روستایی. سال 7، شماره 3، صص 208-183.
ورمزیاری، ح.، و ایمانی، ب. (1396). تحلیل تاب‌آوری کسب‌وکارهای روستایی در شهرستان ملکان. توسعه کارآفرینی، دوره 10، شماره1، صص 200-181. DOI: 10.22059/jed.2017.62327
 

Bosworth, G. (2012). Characterising rural businesses – Tales from the paperman. Journal of Rural Studies, 28(4), 499-506. DOI: 10.1016/j.jrurstud.2012.07.002

Carter, M. R., Tjernstrom, E., and Toledo, P. (2019). Heterogeneous impact dynamics of a rural business development program in Nicaragua, Journal of Development Economics, 138, 77-98. DOI.org/10.1016/j.jdeveco.2018.11.006
Dunne, T. C., Toyoshima, K., and Byrd, M. (2021). Small business development centers and rural entrepreneurial development strategies: Are we doing enough for rural America? Journal of Small Business Strategy, 31(4), 57–63. Doi.org/10.53703/001c.29493
Du, Y., and Shen, X. L. (2023). Group hierarchical DEMATEL method for reaching consensus. Jornal of Computers & Industrial Engineering, 175. Doi.org/10.1016/j.cie.2022.108842
Fabeil Noor, F., Mahmud, R., Nga. J. L. H., and Mail, R. (2017). Motivating factors and prospects for rural community involvement in entrepreneurship: Evidence from Mantanani Island, Sabah, Malaysia. Jornal of World Academy of Science, Engineering and Technology, 11 (1), 267-272. Available at: <http://scholar.waset.org/1307-6892/10007119>
Hagg blade, S., Hazell, P., and Reardon, T. (2009). "Transforming the rural nonfarm economy: Opportunities and threats in the developing world," Issue briefs 58, International Food Policy Research Institute (IFPRI). Available at:
<https://ebrary.ifpri.org/utils/getfile/collection/p15738coll2/id/126215/filename/126386.pdf>.
Hartman, T. (2015). Development of non-agricultural enterprises in rural Areas in the EU. M.A. Thesis, Turku University of Applied Sciences.
Kadoić, N., Divjak, B., and Begičević Ređep, N. (2019). Integrating the DEMATEL with the analytic network process for effective decision-making. Central European Journal of Operations Research, 27, 653–678. Doi.org/10.1007/s10100-018-0601-4
Li, Y., Westlund, H., and Liu, Y. (2019). Why some rural areas decline while some others not: An overview of rural evolution in the world. Journal of Rural Studies, 68, 135-143. Doi.org/10.1016/j.jrurstud.2019.03.003
Markley, D. (2006). A framework for developing rural entrepreneurship, economic development America, in this issue: Rural entrepreneurship and innovative leadership. America: Publication by Economic development America.
Ortíz, M. A., Felizzola, H. A., and Isaza, S.N. A. (2015). Contrast between DEMATEL-ANP and ANP methods for six sigma project selection: a case study in healthcare industry. Journal of BMC Med Inform Decis Making. 15 (Suppl 3), S3, 1-12. Doi.org/10.1186/1472-6947-15-S3-S3
Philip, L., and Williams, F. (2019). Remote rural home-based businesses and digital inequalities: Understanding needs and expectations in a digitally underserved community. Journal of Rural Studies, 68, 306-318. Doi.org/10.1016/j.jrurstud.2018.09.011
Phillipson, J., Tiwasing, P., Gorton, M, Maioli, S., Newbery, R., and Turner, R. (2019). Shining a spotlight on small rural businesses: How does their performance compare with urban? Journal of Rural Studies, 68, 230-239. Doi.org/10.1016/j.jrurstud.2018.09.017
Sharifinia, Z. (2022). Classification of challenges of home businesses in rural areas of Sari county using an integrated technique of DEMATELISM. Journal of Research & Rural Planning, 11(1), 21-40.                 Doi: 10.22067/JRRP.V11I1.2108.1020
Si, sh. Li., You, X. Y., Liu, H. L., and Zhang, P. (2018). DEMATEL technique: A systematic review of the state-of-the-art literature on methodologies and applications. Journal of Mathematical Problems in Engineering, 1, 1-33. DOI: 10.1155/2018/3696457
Steiner, A., and Atterton, J. (2014). The contribution of rural businesses to community resilience. Journal of Local Economy, 29(3), 228–244. Doi.org/10.1177/0269094214528853
Sarosa, S. (2007). The information technology adoption process within Indonesian small and medium enterprises. Ph.D. Dissertation, University of Technology, Sydney.
Sousa, M. J., and Rocha, Á. (2019). Skills for disruptive digital business. Journal of Business Research, 94, 257-263. Doi.org/10.1016/j.jbusres.2017.12.051
Tillmar, M.Sköld, B.Ahl, H.Berglund, K. and Pettersson, K. (2022). "Women's rural businesses: for economic viability or gender equality? – a database study from the Swedish context", International Journal of Gender and Entrepreneurship, 14(3), 323-351. Doi.org/10.1108/IJGE-06-2021-0091
Zhang, Z. X., Wang, l., Wang, Y. M., and Martinez, L. (2023). A novel alpha-level set based fuzzy DEMATEL method considering experts’ hesitant information, Journal of Export Systems with Application. 213(1). Doi.org/10.1016/j.eswa.2022.118925